Lý 6 Bài 14: Mặt phẳng nghiêng

Nội dung bài học ngày hôm nay sẽ giúp các em sẽ bổ sung thêm các kiến thức mới về khái niệm Mặt phẳng nghiêng, một loại máy cơ đơn giản thường xuất  hiện trong đời sống, các tính chất và công dụng có liên quan đến mặt phẳng nghiêng. Mời các em cùng theo dõi nội dung bài học. Chúc các em học tốt!

Lý 6 Bài 14: Mặt phẳng nghiêng

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Đặt vấn đề

- Làm cách nào để đưa ống bê tông lên bờ? Một số người quyết định vạt bờ dùng mặt phẳng nghiêng để kéo lên.

Kéo vật trên mặt phẳng nghiêng

- Kết luận:

  • Nên dùng một tấm ván có thể kéo được ống lên trên 

  • Muốn giảm lực kéo thì cần giảm độ nghiêng đồng thời tăng độ dài của mặt phẳng nghiêng.

- Khi dùng mặt phẳng nghiêng có một số ưu điểm:

  • Tư thế đứng chắc chắn hơn.

  • Kết hợp được một phần trọng lực của cơ thể.

  • Cần một lực bé hơn (bằng P).

1.2. Thí nghiệm

Đo lực trên mặt phẳng nghiêng

- Đo lực kéo \({F_2}\) trên mặt phẳng nghiêng có các độ nghiêng khác nhau.

  • Lần 1: Dùng tấm ván ngắn nhất lắp vào thí nghiệm, dùng lực kế xác định độ lớn của lực.

  • Lần 2: Dùng miếng ván dài hơn thay thế và xác định lại lực kéo.

  • Lần 3: Tiếp tục làm giảm độ nghiêng bằng tấm ván dài nhất, đo lại kết quả

  • Kết luận: Giữ nguyên độ cao, thay đổi chiều dài mặt phẳng nghiêng thì độ nghiêng của mặt phẳng nghiêng sẽ thay đổi.

1.3. Rút ra kết luận

- Lực kéo trên mặt phẳng nghiêng càng nhỏ (hoặc càng lớn) khi:

  • Mặt phẳng nghiêng có độ nghiêng càng ít (càng nhiều).

  • Kê đầu mặt phẳng nghiêng càng thấp (càng cao).

  • Dùng mặt phẳng nghiêng có độ dài càng lớn (càng nhỏ).

  • Tăng độ dài đồng thời giảm độ cao của mặt phẳng nghiêng

  • Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo vật lên với một lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật.

  • Mặt phẳng càng nghiêng ít, thì lực cần để kéo vật trên mặt phẳng đó càng nhỏ.

2. Bài tập minh họa

2.1. Dạng 1: Xác định định độ lớn lực đẩy

Chú Bình đă dùng một lực 500N để đưa một thùng phuy nặng 2000N từ mặt đất lên xe ôtô. Nếu sử dụng một tấm ván dài hơn thì chú Bình dùng lực nào có lợi hơn trong các lực sau đây?

a)   F = 2000N ; c) F < 500N

b)   F > 500N ; d) F = 500N

Hãy giải thích câu trả lời của em.

Hướng dẫn giải:

Nếu dùng tấm ván dài hơn tấm ván đã dùng, chú Bình nên dùng lực F < 500N để đưa thùng phuy nặng 2000N từ mặt đất lên xe ôtô.

Vì lúc đầu dùng tấm ván ngắn với lực 500N chú Bình đã đưa được vật lên xe. Nay dùng tấm ván dài hơn nên độ dốc ít hơn độ dốc lúc đầu, do đó lực đẩy vật bây giờ phải nhỏ hơn lực đẩy lúc đầu.

⇒ Chọn đáp án C

2.2. Dạng 2: Giải thích về mặt phẳng nghiêng

Tại sao đi lên dốc càng thoai thoải, càng dễ hơn?

Hướng dẫn giải:

Dốc càng thoai thoải tức là độ nghiêng càng ít, thì lực nâng người khi đi càng nhỏ (tức là càng đỡ mệt hơn).

3. Luyện tập

3.1. Bài tập tự luận

Câu 1: Biết độ dài của mặt phẳng nghiêng lớn hơn độ cao bao nhiêu lần thì lực dùng để kéo vật lên cao có thể nhỏ hơn trọng lượng của vật bấy nhiêu lần. Muốn kéo một vật nặng 2000N lên cao 1,2m với lực kéo 500N thì phải dùng mặt phẳng nghiêng có độ dài bằng bao nhiêu?

Câu 2: Sàn nhà cao hơn mặt đường 50 cm. Để đưa một chiếc xe máy từ mặt đường vào nhà, người ta có thể sử dụng mặt phẳng nghiêng có độ dài và độ cao h nào?

Câu 3: Điền từ thích hợp vào chỗ trống: Dùng mặt phẳng nghiêng có thể làm………. tác dụng của lực.

3.2. Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Khi dùng mặt phẳng nghiêng

A. trọng lượng của vật giảm đi.

B. hướng của trọng lượng thay đổi.

C. cả hướng và độ lớn của trọng lực thay đổi.

D. trọng lượng của vật không thay đổi.

Câu 2: Dụng cụ nào sau đây là ứng dụng của mặt phẳng nghiêng?

A. Cái kéo      B. Cầu thang gác

C. Mái nhà      D. Cái kìm

Câu 3: Dùng mặt phẳng nghiêng có thể kéo vật lên với lực kéo

A. xấp xỉ hơn trọng lượng của vật.

B. đúng bằng hơn trọng lượng của vật.

C. nhỏ hơn trọng lượng của vật.

D. lớn hơn trọng lượng của vật.

Câu 4: Dùng mặt phẳng nghiêng để đưa một vật nặng lên cao, có thể

A. làm thay đổi phương của trọng lực tác dụng lên vật.

B. làm giảm trọng lượng của vật.

C. kéo vật lên với lực kéo nhỏ hơn trọng lượng của vật.

D. kéo vật lên với lực kéo lớn hơn trọng lượng của vật.

4. Kết luận

Qua bài giảng Mặt phẳng nghiêng này, các em cần hoàn thành 1 số mục tiêu mà bài đưa ra như:

  • Vận dụng được kiến thức mặt phẳng nghiêng vào cuộc sống và biết được lợi ích của chúng.

  • Biết sử dụng mặt phẳng nghiêng hợp lý trong từng trường hợp.

Ngày:12/08/2020 Chia sẻ bởi:Xuân Quỳnh

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM