Giải bài tập SGK Vật lý 6 Bài 15: Đòn bẩy

Hãy điền các chữ O, O₁ và O₂ vào vị trí thích hợp trên các hình 15.2, 15.3.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm mỗi đòn bẫy đều có:

   + Điểm tựa là O.
 + Điểm tác dụng lực F₁ là O₁.
 + Điểm tác dụng lực F₂ là O₂.

Hướng dẫn giải

Vị trí các chữ O, O₁, O₂ được điền như trên hình:

Vậy, thứ tự cần điền như sau:

(1) – O₁

(2) – O                     

(3) – O₂

(4) – O₁           

(5) – O       

(6) – O₂

- Đo trọng lượng của vật và ghi kết quả vào bảng dưới.

- Kéo lực kế để nâng vật lên từ từ. Đọc và ghi số chỉ của lực kế theo ba trường hợp ghi trong bảng.  

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần thực hành đo trọng lượng và lực kéo của vật.

Hướng dẫn giải

Học sinh tự làm thí nghiệm và khi kết quả vào bảng 15.1

Có thể tham khảo kết quả sau đây.

Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chồ trống của câu sau:

Muốn lực nâng vật (1) ............................ trọng lượng của vật thì phải làm cho khoảng cách từ điểm tựa tới điểm tác dụng cua lực nâng (2)...................... khoảng cách từ điểm tựa tới điểm tác dụng của trọng lượng vật.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm: Khi OO₂ > OO₁ thì F₂ < F₁.

Hướng dẫn giải

Muốn lực nâng vật nhỏ hơn trọng lượng của vật thì phải làm cho khoảng cách từ điểm tựa tới điểm tác dụng của lực nâng lớn hơn khoảng cách từ điểm tựa tới điểm tác dụng của trọng lượng vật.

Vậy, từ cần điền vào chỗ trống là: 

(1) nhỏ hơn

(2) lớn hơn

Tìm ví dụ sử dụng đòn bẩy trong cuộc sống.

Phương pháp giải

Để nêu ví dụ sử dụng đòn bẩy trong cuộc sống ta cần nắm rõ lý thuyết Vật lý về đòn bẩy và quan sát cuộc sống.

Hướng dẫn giải

Một số dụng cụ sử dụng như đòn bẩy trong cuộc sống: cái kéo, kềm bấm, xe cút kít, mái chèo thuyền,...

Hãy chỉ ra điểm tựa, các điểm tác dụng của lực F1, F₂ lên đòn bẩy trong hình 15.5.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm mỗi đòn bẫy đều có:

   + Điểm tựa là O.
   + Điểm tác dụng lực F₁ là O₁.
   + Điểm tác dụng lực F₂ là O₂.

Hướng dẫn giải

Điểm tựa:

• Chỗ mái chèo tựa vào mạn thuyền.

• Trục bánh xe cút kít.

• Ốc vít giữ chặt hai lưỡi kéo.

• Trục quay bấp bênh.

Điểm tác dụng của lực F1:

• Chỗ nước đẩy vào mái chèo.

• Chỗ giữa mặt đáy thùng xe cút kít chạm vào thanh nối ra tay cầm.

• Chỗ giấy chạm vào lưỡi kéo.

• Chỗ một bạn ngồi.

Điểm tác dụng của lực F2:

• Chỗ tay cầm mái chèo.

• Chỗ tay cầm xe cút kít.

• Chỗ tay cầm kéo.

• Chỗ bạn thứ hai.

 Hãy chi ra cách cải tiến việc sử dụng đòn bẩy ở hình 15.1 để làm giảm lực kẻo hơn.

Phương pháp giải

Để trả lời câu hỏi trên ta cần nắm mỗi đòn bẩy đều có :

 + Điểm tựa là O. 

 + Điểm tác dụng của lực F₁ là O₁.

 + Điểm tác dụng của lực F₂ là O₂.

- Khi OO₂ > OO₁ thì F₂ < F₁.

Hướng dẫn giải

Để cải tiến hệ thống đòn bẩy ở hình trên, ta có thể đặt điểm tựa gần ống bê tông, buộc dây kéo xa điểm tựa hơn, có thể buộc thêm các vật nặng vào cuối đòn bẩy.