Tin học 12 Bài tập và thực hành 1: Tìm hiểu hệ cơ sở dữ liệu

- Biết một số công việc cơ bản khi xây dựng một CSDL đơn giản.

Hoạt động 1: Tìm hiểu nội quy thư viện, thẻ thư viện, phiếu mượn/trả sách, sổ quản lí sách,… của thư viện trường THPT.

Hướng dẫn giải

Các em cần tìm hiểu:

• Cách thức phục vụ mượn đọc tại chỗ, mượn về nhà, nội quy thư viện.

• Sổ theo dõi sách trong kho.

• Sổ theo dõi tình hình sách cho mượn.

• Số sách được mượn mỗi lần, thời hạn mượn sách.

• Lập kế hoạch dự trù mua sách, thanh lí sách, cơ sở vật chất của thư viện…

• Các tổ chức và thực hiện quản lí sách.

Cụ thể:

- Nội quy: Không mang túi sách, báo vào phòng đọc, xuất trình thẻ thư viện, chứng minh thư với thủ thư. Chỉ đọc tại chỗ không được mang tài liệu ra ngoài phòng đọc thư viện.

- Thẻ thư viện:

- Phiếu mượn:

- Sổ quản lí mượn điện tử:

Hoạt động 2: Kể tên các hoạt động chính của thư viện

Hướng dẫn giải

- Quản lí sách gồm:

• Hoạt động nhập/xuất sách ra/vào kho

• Thanh lí sách

- Mượn trả sách gồm:

• Cho mượn: Kiểm tra thẻ đọc, phiếu mượn, tím sách trong kho, ghi mượn trả

• Nhận sách trả: Kiểm tra thẻ đọc, phiếu mượn, đối chiếu sách trả với phiếu mượn, ghi sổ mượn/trả, ghi sự cố sách quá hạn hoặc hỏng, nhập sách về kho

- Tổ chức thông tin về sách và tác giả: Giới thiệu sách theo chủ đề, chuyên đề, tác giả, sách mới,…

- Cách thức giải quyết vi phạm nội quy

Hoạt động 3: Hãy liệt kê các đối tượng cần quản lí khi xây dựng CSDL quản lí sách và mượn/trả sách. Với mỗi đối tượng, hãy liệt kê các thông tin cần quản lí.

Hướng dẫn giải

- Thông tin người mượn:

• Số thẻ mượn.
• Họ và tên.
• Số chứng minh thư.
• Quê quán.
• Địa chỉ hiện tại.

- Thông tin về sách:

• Mã sách.
• Tên sách.
• Nhà xuất bản.
• Năm phát hành.
• Tác giả.
• Số lượng còn lại

- Thông tin về mượn:

• Số thẻ mượn.
• Mã sách.
• Số lượng mượn.
• Tình trạng.
• Số tiền đặt cọc.

- Thông tin về nhân viên:

• Mã nhân viên.
• Tên nhân viên.
• Lương.
• Quê quán.
• Trình độ học vấn.

Hoạt động 4: Theo em, CSDL nêu trên (bài 3) cần những bảng nào? Mỗi bảng cần có những cột nào?

Hướng dẫn giải

- CSDL nêu trên tối thiểu cần có những bản sau:

• Bạn đọc: Có các cột Mabd, Tenbd, Quequan, Cmt.
• Sách: Có các cột Masach, Tensach, Tacgia.
• Mượn: Có các cột Mabd, Masach, Tinhtrang.

Câu 1: Thành phần chính của hệ QTCSDL:

A. Bộ quản lý tập tin và bộ xử lí truy vấn

B. Bộ truy xuất dữ liệu và bộ bộ quản lý tập tin

C. Bộ quản lý tập tin và bộ truy xuất dữ liệu

D. Bộ xử lý truy vấn và bộ truy xuất dữ liệu

Câu 2: Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu bao gồm các lệnh cho phép làm gì?

A. Khai báo kiểu dữ liệu, cấu trúc dữ liệu, các ràng buộc trên dữ liệu của CSDL

B. Đảm bảo tính độc lập dữ liệu

C. Khai báo kiểu, cấu trúc, các ràng buộc trên dữ liệu của CSDL

D. Ngăn chặn sự truy cập bất hợp pháp

Câu 3: Ngôn ngữ thao tác dữ liệu bao gồm các lệnh, các lệnh này cho phép làm gì?

A. Khai báo kiểu, cấu trúc, các ràng buộc trên dữ liệu của CSDL

B. Nhập, sửa xóa dữ liệu

C. Cập nhật, dữ liệu

D. Câu b và c

Câu 4: Hãy chọn câu mô tả sự tương tác giữa các thành phần trong một hệ CSDL

Cho biết: Con người → 1, Cơ sở dữ liệu → 2, Hệ QTCSDL → 3, Phần mềm ứng dụng → 4

A. 2→1→3→4

B. 1→3→4→2

C. 1→3→2→4

D. 1→4→3→2

Câu 5: Chức năng của hệ QTCSDL

A. Cung cấp cách tạo lập CSDL

B. Cung cấp cách cập nhật dữ liệu, tìm kiếm và kết xuất thông tin

C. Cung cấp công cụ kiểm soát điều khiển việc truy cập vào CSDL

D. Các câu trên đều đúng

Qua bài thực hành này, các em cần đạt được những mục tiêu sau:

• Biết xác định những công việc cần làm trong họat động quản lí một công việc cần làm.
• Biết một số công việc cơ bản khi xây dựng một CSDL đơn giản.