Bệnh trầm cảm - triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Trầm cảm là một bệnh thuộc tâm thần học đặc trưng bởi sự rối loạn khí sắc. Bệnh do hoạt động của não bộ bị rối loạn gây nên do một yếu tố tâm lý nào tạo thành những biến đổi bất thường trong suy nghĩ hành vi tác phong.

Phụ nữ thường gặp bệnh trầm cảm nhiều hơn nam giới (2 nữ/ 1 nam) xảy ra ở nhiều lứa tuổi đặc biệt trong độ tuổi trưởng thành. Tỉ lệ mắc bệnh trầm cảm ngày một gia tăng, theo tổ chức Y tế Thế giới ước tính mỗi năm có khoảng 850000 chết do hành vi tự sát do bệnh trầm cảm, là một bệnh phổ biến ở trên toàn cầu. Tuy nhiên trong số đó những người được chẩn đoán và điều trị kịp thời còn rất thấp chiếm khoảng 25%

Trầm cảm là nguyên nhân của hơn 50% trường hợp tự sát, trầm cảm do nguyên nhân khác nhau nhưng gặp tỉ lệ cao ở các đối tượng thất nghiệp, phá sản, ly hôn,...

Trầm cảm là bệnh không còn xa lạ có thể chữa trị được khỏi hoàn toàn vì vậy cần được khám và điều trị kịp thời.

Trầm cảm do các nguyên nhân sau gây nên:

Nội sinh (trầm cảm chưa rõ nguyên nhân): có nhiều giả thuyết cho rằng do di truyền, yếu tố tự miễn, môi trường sống , xã hội nhưng chưa thực sự rõ ràng

Trầm cảm do căng thẳng: do áp lực từ nhiều phía như công việc, gia đình, con cái, phá sản hay do những điều đột ngột xảy đến như mất đi người thân, mất tiền của,...

Trầm cảm có thể xuất hiện các bệnh lý hay chấn thương tác động trực tiếp đến não bộ

Trầm cảm có thể không rõ nguyên nhân

Các triệu chứng trầm cảm bao gồm:

Cảm giác buồn bã hay bất hạnh.

Khó chịu hay thất vọng, ngay cả đối với những việc nhỏ.

Mất quan tâm hay niềm vui trong các hoạt động bình thường.

Giảm tình dục

Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều

Thay đổi trong sự thèm ăn, trầm cảm thường gây ra giảm sự thèm ăn và giảm cân, nhưng ở một số người nó gây ra thèm ăn và tăng cân

Kích động hoặc bồn chồn

Chậm lại suy nghĩ, nói hoặc cử động cơ thể

Tính do dự, lãng trí

Mệt mỏi và mất năng lượng, ngay cả nhiệm vụ nhỏ có thể dường như đòi hỏi rất nhiều nỗ lực

Cảm xúc vô dụng hay tội lỗi, lưu luyến về thất bại trong quá khứ hoặc đổ lỗi cho chính mình khi mọi thứ không phải

Vấn đề tư duy, tập trung, quyết định và ghi nhớ

Thường xuyên suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử

Khóc không có lý do rõ ràng

Không giải thích được vấn đề, chẳng hạn như đau lưng hay đau đầu

Đối với một số người, các triệu chứng trầm cảm rất nặng, rõ ràng. Những người khác nói chung cảm thấy đau khổ hay hạnh phúc mà không thực sự biết tại sao.

Trầm cảm ảnh hưởng đến mỗi người theo những cách khác nhau, do đó các triệu chứng trầm cảm khác nhau từ người này sang người khác. Khi có dấu hiệu trầm cảm, bạn nên đi khám tại các bệnh viện, phòng khám chữa trầm cảm uy tín để được chẩn đoán và tư vấn điều trị. 

Mặc dù nguyên nhân chính xác của bệnh trầm cảm không được biết, các nhà nghiên cứu đã xác định được các yếu tố nhất định mà dường như làm tăng nguy cơ phát triển hoặc gây ra trầm cảm, bao gồm:

Có thân nhân sinh học với trầm cảm

Phụ nữ có yếu tố nguy cơ cao hơn nam giới

Có trải nghiệm đau thương như đứa trẻ

Có thân nhân sinh học có tiền sử nghiện rượu.

Có thành viên gia đình những người đã tự sát

Trải qua những sự kiện cuộc sống căng thẳng, chẳng hạn như cái chết của một người thân yêu

Trầm cảm sau sinh

Có một tâm trạng chán nản như một đứa trẻ.

Có một căn bệnh nghiêm trọng, chẳng hạn như ung thư, bệnh tim, Alzheimer hoặc HIV / AIDS.

Có đặc điểm tính cách, chẳng hạn như có lòng tự trọng thấp và đang quá phụ thuộc, tự quan trọng hoặc bi quan.

Lợi dụng rượu, nicotin hay bất hợp pháp ma túy.

Là người nghèo

Sử dụng một số thuốc huyết áp cao, thuốc ngủ hoặc thuốc khác nhất định.

Khi các bác sĩ nghi ngờ có ai đó đã trầm cảm, họ thường hỏi một số câu hỏi và có thể làm các xét nghiệm y khoa và tâm lý. Khám và các xét nghiệm thường bao gồm:

-  Khám lâm sàng

• Điều này có thể bao gồm đo chiều cao và cân nặng, kiểm tra dấu hiệu quan trọng như nhịp tim, huyết áp và nhiệt độ, nghe tim và phổi và kiểm tra bụng.

- Xét nghiệm 

• Bác sĩ có thể làm một xét nghiệm máu được gọi là máu toàn phần (CBC),hoặc kiểm tra tuyến giáp để chắc chắn rằng nó hoạt động tốt.

- Đánh giá tâm lý

• Để kiểm tra các dấu hiệu trầm cảm, bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần sẽ nói chuyện với bệnh nhân về suy nghĩ, cảm xúc và các mẫu hành vi. Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng hiện tại, và những tương tự trong quá khứ. Cũng sẽ thảo luận về bất kỳ suy nghĩ có thể tự tử hoặc gây tổn hại cho bản thân.

- Thuốc men

• Một số thuốc chống trầm cảm có sẵn để điều trị trầm cảm. Có một số loại thuốc chống trầm cảm khác nhau. Thuốc chống trầm cảm thường được phân loại theo cách thức chúng ảnh hưởng đến tự nhiên hóa chất trong não để thay đổi tâm trạng.
• Sử dụng thuốc cần theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

- Tâm lý

• Tư vấn tâm lý điều trị trầm cảm là một trọng điểm. Tâm lý là một thuật ngữ chung cho một cách điều trị trầm cảm bằng cách nói chuyện về tình trạng và các vấn đề liên quan với một nhà cung cấp sức khỏe tâm thần. Tâm lý còn được gọi là trị liệu, trị liệu nói chuyện, tư vấn hay trị liệu tâm lý.

- Trị liệu ECT

• Trong ECT, dòng điện được truyền qua não. Thủ tục này được cho là ảnh hưởng đến mức độ dẫn truyền thần kinh trong não. Mặc dù nhiều người đáp ứng với ECT và các hiệu ứng phụ của nó, nó thường cung cấp cứu trợ trực tiếp trầm cảm nặng ngay cả khi phương pháp điều trị khác không hiệu quả.

- Điều trị nội trú bệnh viện

• Ở một số người, trầm cảm nghiêm trọng, ở lại bệnh viện là cần thiết. Bệnh nhân nội trú nằm viện là có thể cần thiết nếu không thể chăm sóc cho chính mình đúng cách hoặc khi đang gặp nguy hiểm ngay lập tức làm tổn hại đến bản thân hoặc người khác. 

- Các liệu pháp hỗ trợ trầm cảm khác

• Châm cứu
• Yoga
• Thiền
• Hướng dẫn hình ảnh
• Massage trị liệu 

Trầm cảm là một căn bệnh kinh niên thường đòi hỏi phải điều trị lâu dài, như bệnh tiểu đường hoặc huyết áp cao. Nhưng không được nản lòng, hầu hết những người bị trầm cảm cảm thấy tốt hơn với thuốc, tư vấn tâm lý hoặc các phương pháp điều trị khác.

Đối với một số sang chấn tâm lý không thể lường trước được như mất đi người thân, phá sản cần quan tâm, gần gũi, chia sẻ lấy lại niềm tin cho người bệnh

Tránh các sang chấn tâm lý: gạt bỏ áp lực trong cuộc sống nếu có thể

Đối với những người có biểu hiện trầm cảm cần theo dõi giám sát người bệnh vì người bệnh có thể có hành vi tự sát bất kì lúc nào

Đưa đến khám bệnh chuyên khoa tâm thần để được chẩn đoán bệnh kịp thời

Trên đây là một số thông tin liên quan đến bệnh trầm cảm, hy vọng bài viết này sẽ giúp các bạn có thêm những hiểu biết để kịp thời phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả!