Giải bài tập SBT Hóa 9 Bài 11: Phân bón hóa học

Ba nguyên tố cơ bản là chất dinh dưỡng cho thực vật, đó là : nitơ (N), photpho (P), kali (K).

Hợp chất của nitơ làm tăng trưởng lá cây và tinh bột trong ngũ cốc. Hợp chất của photpho kích thích bộ rễ phát triển và hoa quả chín sớm.

Hợp chất của kali tăng cường sức chịu đựng cho thực vật.

Dưới đây là hàm lượng của N, P, K có trong 4 mẫu phân bón kép NPK :

Mẫu 1: 10%N; 10%P; 20%K

Mẫu 2: 6%N; 15%P; 15%K

Mẫu 3: 14%N; 6%P; 20%K

Mẫu 4: 8%N; 12%P; 8%K

Dùng số liệu của bảng, hãy :

a) Vẽ biểu đồ biểu thị chất dinh dưỡng trong mẫu phân bón 1.

b) Vẽ biểu đồ so sánh hàm lượng của nitơ có trong 4 loại phân bón.

c) Giới thiệu mẫu phân bón cho ngô, khoai để có hàm lượng nitơ bằng hàm lượng photpho và có hàm lượng kali cao.

Phương pháp giải

Xem lại lý thuyết về phần bón hóa học.

Hướng dẫn giải

a) Hàm lượng % các chất dinh dưỡng trong mẫu phân bón 1

b) Hàm lượng % của nitơ có trong 4 loại phân bón

c) Mẫu phân bón số 1

Có ba mẫu phân bón hoá học không ghi nhãn là: phân kali KCl, phân đạm NH₄NO₃ và phân lân Ca(H₂PO₄)₂. Hãy nhận biết mỗi mẫu phân bón trên bằng phương pháp hoá học và viết các phương trình hoá học.

Phương pháp giải

Nhận biết các mẫu phân bón dựa vào tính chất hóa học khác nhau của chúng.

Hướng dẫn giải

Lấy một lượng nhỏ mỗi mẫu phân bón vào ống nghiệm. Thêm 4 - 5 ml nước, khuấy kĩ và lọc lấy nước lọc.

Lấy 1 ml nước lọc của từng loại phân bón vào ống nghiệm. Nhỏ vào mỗi ống vài giọt dung dịch Na₂CO₃, nếu có kết tủa trắng thì phân bón hoá học đó là Ca(H₂PO₄)₂:

Na₂CO₃ + Ca(H₂PO₄)₂ → CaCO₃ + 2NaH₂PO₄

- Lấy 1 ml nước lọc của hai loại phân bón còn lại, thử bằng dung dịch AgNO₃, nếu có kết tủa trắng thì phân bón đó là KCl:

KCl + AgNO₃ → AgCl + KNO₃

- Nước lọc nào không có phản ứng hoá học với hai thuốc thử trên là NH₄NO₃.

Trong công nghiệp, người ta điều chế phân đạm urê bằng cách cho khí amoniac NH₃ tác dụng với khí cacbon đioxit CO₂:

2NH₃ + CO₂ → CO(NH₂)₂ + H₂O

Để có thê sản xuất được 6 tấn urê, cần phải dùng

a) Bao nhiêu tấn NH₃ và CO₂ ?

b) Bao nhiêu m³ khí NH₃ và CO₂ (đktc) ?

Phương pháp giải

Tính toán theo phương trình hóa học đã cho.

Hướng dẫn giải

a) Ta có:

2NH₃ + CO₂ → CO(NH₂)₂ + H₂O

mNH₃ = 6x2.17/60 = 3,4 (tấn)

mCO₂ = 6,44/60 = 4,4 tấn

b) 2NH₃ + CO₂ → CO(NH₂)₂ + H₂O

n_ure = m : M = 6000000 : 60 = 100000 mol

nNH₃ = 100000x2/1 = 200000

→ V_NH3 = n.22,4 = 200000.22,4= 4480000 = 4480 (m³)

n_CO2 = 100000 mol

→ V_CO2 = 100000.2,4 = 2240000 lít = 2240 (m³)

Điều chế phân đạm amoni nitrat NH₄NO₃ bằng phản ứng của canxi nitrat Ca(NO₃)₂ với amoni cacbonat (NH₄)₂CO₃.

a) Viết phương trình hoá học.

b) Phản ứng này thuộc loại phản ứng nào ? Vì sao phản ứng này có thể xảy ra được ?

c) Cần phải dùng bao nhiêu tấn canxi nitrat và amoni cacbonat đế sản xuất được 8 tấn phân đạm amoni nitrat ?

Phương pháp giải

Tính toán theo phương trình hóa học đã cho.

Hướng dẫn giải

a) Phương trình hoá học:

Ca(NO₃)₂ + (NH₄)₂CO₃ → CaCO₃ + 2NH₄NO₃

b) Phản ứng này thuộc loại phản ứng trao đổi giữa hai dung dịch muối. Phản ứng xảy ra được vì tạo thành chất kết tủa là CaCO₃.

c) Để sản xuất được 80.2 = 160 (tấn) NH₄NO₃ cần 96 tấn (NH₄)₂CO₃ và 164 tấn Ca(NO₃)₂. Để sản xuất được 8 tấn NH₄NO₃ cần :

96x8/160 = 4,8 tấn (NH₄)₂CO₃ và 168x8/160 = 8,2 tấn Cu(NO₃)₂

Cho 6,8 kg NH₃ tác dụng với dung dịch H₃PO₄ thấy tạo ra 36,2 kg hỗn hợp hai muối NH₄H₂PO₄ và (NH₄)₂HPO₄ theo phương trình hoá học:

2NH₃ + H₃PO₄ → (NH₄)₂HPO₄

NH₃ + H₃PO₄ → (NH₄)₂HPO₄

a) Hãy tính khối lượng axit H₃PO₄ đã tham gia phản ứng

b) Tính khối lượng mỗi muối được tạo thành.

Phương pháp giải

Tính toán theo hai phương trình học đã cho ở đề bài.

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng

Hướng dẫn giải

\({m_{N{H_3}}} + {m_{{H_3}P{O_4}}} = {m_{muối}}\)

 Vậy \({m_{{H_3}P{O_4}}} = 36,2 - {m_{N{H_3}}} = 36,2 - 6,8 = 29,4(gam)\)

b) Gọi khối lượng muối (NH₄)₂HPO₄ là x kg → \({m_{N{H_3}}}\) phản ứng là \(\dfrac{{34x}}{{132}}kg\)

Gọi khối lượng muối NH₄H₂PO₄ là y kg → \({m_{N{H_3}}}\) phản ứng là \(\dfrac{{17y}}{{115}}kg\)

Ta có: 

\(\left\{ \matrix{\dfrac{{34x}}{{132}} + \dfrac{{17y}}{{115}} = 6,8 \hfill \cr x + y = 36,2 \hfill \cr} \right.\)\( \to \left\{ \matrix{x = 13,2kg \hfill \cr y = 23kg \hfill \cr} \right.\)