Tin học 11 Bài 5: Khai báo biến

Mời các em cùng tham khảo nội dung bài học bài Khai báo biến. Bài giảng dưới đây sẽ giúp các em tìm hiểu về cấu trúc chung của khai báo biến, biết được rằng mọi biến dùng trong chương trình đều được khai báo tên và kiểu dữ liệu, cấu trúc chung của khai báo biến trong ngôn ngữ Pascal và giúp các em có kỹ năng xác định được kiểu cần khai báo của dữ liệu đơn giản.

Tin học 11 Bài 5: Khai báo biến

1. Tóm tắt lý thuyết

- Mọi biến dùng trong chương trình đều phải được khai báo tên biến và kiểu dữ liệu của biến

- Tên biến dùng để xác lập quan hệ giữa biến với địa chỉ bộ nhớ nơi lưu trữ giá trị của biến

- Trong ngôn ngữ Pascal, cấu trúc chung của khai báo biến có dạng:

Var < Danh sách biến >:< Kiểu dữ liệu >;

Trong đó:

  • Var: là từ khoá dùng để khai báo biến. Có thể khai báo nhiều danh sách biến có những kiểu dữ liệu khác nhau
  • Danh sách biến: tên các biến được viết cách nhau bởi dấu phẩy ",".
  • Kiểu dữ liệu: là một kiểu dữ liệu chuẩn

Trong ngôn ngữ Pascal, cấu trúc chương trình của khai báo biến như sau:

Bảng 1. Cấu trúc chương trình của khai báo biến

Ví dụ:

Xét khai báo biến:

Var

  X, Y, Z: real;

  C: char;

  I, J: byte;

  N: word;

Tổng bộ nhớ cần cấp phát (Dựa vào bảng Bộ nhớ lưu trữ một giá trị của các kiểu dữ liệu đã học trong Bài 4: Một số kiểu dữ liệu chuẩn):

  • X (6 byte); Y (6 byte); Z (6 byte);
  • C (1 byte); Y (1 byte); J (1 byte);
  • N (2 byte);
  • Tổng 23 byte

Khi khai báo biến cần lưu ý:

  • Cần đặt tên biến sao cho gợi nhớ đến ý nghĩa của nó. 
    • Ví dụ: Cần đặt tên hai biến biểu diễn điểm toán, điểm tin thì không nên vì ngắn gọn mà đặt tên biến là d1, d2 mà nên đặt là dtoan, dtin
  • Không nên đặt tên quá ngắn hay quá dài, dễ dẫn đến mắc lỗi hoặc hiểu nhầm. 
    • Ví dụ: Không nên dùng d1, d2 hay diemmontoan, diemmontin cho điểm toán, điểm tin của học sinh
  • Khai báo biến cần quan tâm đến phạm vi giá trị của nó. 
    • Ví dụ: Khi khai báo biến biểu diễn số học sinh của một lớp có thể sử dụng kiểu byte, nhưng biến biểu diễn số học sinh của toàn trường thì phải thuộc kiểu word

2. Bài tập minh họa

Câu 1:

Biến x có thể nhận các giá trị -5; 10; 100;

Biến y có thể nhận các giá trị: -0.1; 0.7; 100.

Hãy viết cách khai báo cho 2 biến trên.

Hướng dẫn giải

Var x: Integer;

      y: Real;

Câu 2: Hãy chỉ ra các lỗi trong khai báo sau và sửa lại cho đúng:

Var  x, y: Integer;

       Y, A, B: Byte

       g = 9.8;

Hướng dẫn giải

Các lỗi:

  • Lỗi 01: Thiếu dấu ; (Sau dòng Y,A,B)

  • Lỗi 02: Trùng tên biến (y)

  • Lỗi 03: Lỗi cú pháp (g = 9.8)

Sửa lại:

Var  x, y: Integer;

       Z, A, B: Byte;

Const  g = 9.8;

3. Luyện tập

3.1. Bài tập tự luận

Câu 1: Nêu cấu trúc để khai báo biến trong Pascal.

Câu 2: Viết khai báo biến khi biến nhận giá trị từ 2.5 đến 10.

3.2. Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Hãy chọn phát biểu đúng về biến trong ngôn ngữ lập trình?

A. Biến là đại lượng có giá trị không đổi

B. Biến phải được khai báo trước khi sử dụng

C. Tên biến được đặt tùy ý

D. Tên biến có thể được bắt đầu bằng chữ số

Câu 2: Danh sách các biến là một hoặc nhiều tên biến, các tên biến được viết cách nhau bởi:

A. Dấu chấm phẩy (;)

B. Dấu phẩy (,)

C. Dấu chấm (.)

D. Dấu hai chấm (:)

 Câu 3: Trong Pascal, cú pháp để khai báo biến là:

A. Var < Danh sách biến > = < Kiểu dữ liệu >;

B. Var < Danh sách biến > : < Kiểu dữ liệu >;

C. < Danh sách biến > : < Kiểu dữ liệu >;

D. Var < Danh sách biến >;

Câu 4: Trong ngôn ngữ lập trình Pascal, từ khóa Var dùng để:

A. Khai báo hằng

B. Khai báo thư viện

C. Khai báo biến

D. Khai báo tên chương trình

Câu 5: Trong ngôn ngữ lập trình Pascal, hằng và biến khác nhau cơ bản như thế nào?

A. Hằng và biến là hai đại lượng mà giá trị đều có thể thay đổi được trong quá trình thực hiện chương trình

B. Hằng không cần khai báo còn biến phải khai báo

C. Hằng là đại lượng có giá trị không thay đổi trong quá trình thực hiện chương trình, biến là đại lượng có giá trị có thể thay đổi trong quá trình thực hiện chương trình

D. Hằng và biến bắt buộc phải khai báo

Câu 6: Trong ngôn ngữ lập trình Pascal, từ khoá CONST dùng để:

A. Khai báo tên chương trình

B. Khai báo hằng

C. Khai báo biến

D. Khai báo thư viện.

3.3. Trắc nghiệm Online

Các em hãy luyện tập bài trắc nghiệm Khai báo biến Tin học 11 sau để nắm rõ thêm kiến thức bài học.

Trắc Nghiệm

4. Kết luận

Sau khi học xong Bài 5: Khai báo biến, các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm:

  • Cấu trúc chung của khai báo biến
  • Cấu trúc chương trình của khai báo biến trong ngôn ngữ Pascal
  • Một số điều cần lưu ý khi khai báo biến
Ngày:07/08/2020 Chia sẻ bởi:Phuong

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM