GDCD 6 Bài 9: Lịch sự, tế nhị

Chuyện ở lớp 6A

- Bạn không chào: Vô lễ, thiếu lịch sự.

- Bạn chào rất to: Thiếu lịch sự, ko tế nhị.

- Bạn Tuyết lễ phép, khiêm tốn, biết lỗi...lịch sự, tế nhị.

⇒ Ý nghĩa: Lịch sự, tế nhị thể hiện là người có văn hóa, giúp mọi người giao tiếp nhẹ nhàng. Cần phê phán những hành động thiếu lịch sự, tế nhị, vô văn hóa.

a. Khái niệm

- Lịch sự là những cử chỉ, hành vi dùng trong giao tiếp, ứng xử phù hợp với quy định của xã hội, thể hiện truyền thống đạo đức của dân tộc.

- Tế nhị là sự khéo léo sử dụng những cử chỉ ngôn ngữ trong giao tiếp, ứng xử, thể hiện là con người có hiểu biết, có văn hoá.

b. Biểu hiện

- Biết chào hỏi, giới thiệu, tự giới thiệu, cảm ơn, xin cảm ơn, xin lỗi, nói lời yêu cầu, đề nghị; thể hiện lời nói, hành vi nhã nhặn, từ tốn…

- Lịch sự, tế nhị thể hiện ở lời nói và hành vi giao tiếp, biểu hiện ở sự hiểu biết các phép tắc, những quy định chung của xã hội trong quan hệ giữa con người với con người, thể hiện sự tôn trọng người giao tiếp và những người xung quanh.

c. Ý nghĩa

- Thể hiện sự hiểu biết những phép tắc, quy định chung của xã hội.

- Thể hiện sự tôn trọng người và giao tiếp với những người xung quanh.

- Thể hiện trình độ văn hoá, đạo đức của mỗi người.

d. Cách rèn luyện

- Biết tự kiểm soát bản thân trong giao tiếp, ứng xử.

- Điều chỉnh việc làm, suy nghĩ của mình phù hợp với chuẩn mực xã hội.

Câu 1: Em hãy nêu một ví dụ về cách cư xử lịch sự, tế nhị mà em biết

Gợi ý trả lời

Tan học, Hiền, Hùng và Sơn ra trước cổng trường để đứng chờ xe buýt. Xe vừa tới, cả ba người lên xe và tìm ghế ngồi. Đến trạm tiếp theo, có một người phụ nữ, tay bế em bé bước lên xe, trong xe lúc đó đã hết chỗ ngồi, người đứng chen chúc nhau. Hiền thấy vậy đứng dậy bảo: “Cô ơi, cô bế em vào ngồi chỗ này đi ạ”. Người phụ nữ nhìn Hiền trìu mến: “Cô cảm ơn cháu”. Thấy thế, Sơn và Hùng ngồi chung một ghế, nhường lại cho Hiền chiếc ghế của Sơn. Cả ba tiếp tục hành trình.

Câu 2: Em hãy phân tích một hành vi của bản thân đã thể hiện thái độ lịch sự, tế nhị (hoặc thiếu lịch sự, thiếu tế nhị - nếu có)

Gợi ý trả lời

Học sinh tự phân tích hành vi của bản thân thể hiện rõ thái độ lịch sự, tế nhị

Câu 3: Tuấn và Quang rủ nhau xem ca nhạc. Vào cửa rạp, Tuẫn vẫn hút thuốc lá. Quang ghé sát vào tai Tuấn nhắc nhở tắt thuốc lá. Nhưng Tuấn lại trả lời để mọi người xung quanh nghe thấy: "Việc gì phải tắt thuốc lá"

Em hãy phân tích những hành vi, cử chỉ của Tuấn và Quang trong tình huống trên.

Gợi ý trả lời

- Hành vi, cử chỉ của Quang thể hiện là người lịch sự, tế nhị, có ý thức cao ở nơi công cộng, cư xử rất có văn hóa.

- Hành vi, cử chỉ của Tuấn thể hiện ý thức kém, thiếu lịch sự, tế nhị, cư xử không có văn hóa.

Bài học giúp học sinh hiểu được thế nào là lịch sự, tế nhị, những biểu hiện và ý nghĩa của lịch sự, tế nhị trong giao tiếp hàng ngày. Qua đó học sinh hiểu được lợi ích của lịch sự, tế nhị trong cuộc sống và rèn luyện hành vi, cử chỉ lịch sự, tế nhị.