Giải bài tập SGK Hóa 10 Nâng cao Bài 40: Khái quát về nhóm oxi

Hãy ghép cấu hình electron ở trạng thái cơ bản với nguyên tử thích hợp.

Phương pháp giải

- Dựa vào nguyên tử khối để viết cấu hình electron → đưa ra lựa chọn phù hợp

Hướng dẫn giải

A- d

B- a

C- d

D - c

Tính chất nào sau đây không đúng đối với nhóm oxi (nhóm VIA)?

Từ nguyên tố oxi đến nguyên tố telu có sự biến đổi.

A. Độ âm điện của nguyên tử giảm dần.

B. Bán kính nguyên tử tăng dần.

C. Tính bền của hợp chất với hiđro tăng dần.

D. Tính axit của hợp chất hiđroxit giảm dần.

Phương pháp giải

- Gồm các nguyên tố: Oxi (O), lưu huỳnh (S), selen (Se), Telu (Te) và poloni (Po).

+ Độ âm điện của các nguyên tố trong nhóm oxi (trừ Poloni) chỉ kém các nguyên tố halogen.

+ Bán kính nguyên tử của các nguyên tố (trừ Poloni) chỉ lớn hơn các nguyên tố halogen.

+ Tính phi kim giảm dần từ oxi đến telu.

Hướng dẫn giải

Từ nguyên tố oxi đến nguyên tố telu thì tính bền của hợp chất với hiđro tăng dần.

Đáp án C.

Hãy giải thích vì sao.

a) Trong hợp chất OF₂, nguyên tố oxi có số oxi hóa +2?

b) Trong hợp chất SO₂, nguyên tố lưu huỳnh có số oxi hóa +4?

Phương pháp giải

Dựa vào độ âm điện của F₂, S để giải bài tập này.

Hướng dẫn giải

Câu a: Trong hợp chất OF₂: oxi có 2 liên kết cộng hóa trị với 2 nguyên tử F, F có độ âm điện 3,98 lớn hơn độ âm điện của oxi 3,44 vì vậy số oxi hóa của O là +2.

Câu b: Trong hợp chất SO₂: lưu huỳnh có 4 liên kết cộng hóa trị với 2 nguyên tử O, vì lưu huỳnh có độ âm điện 2,58 nhỏ hơn độ âm điện của oxi 3,44. Vì vậy, lưu huỳnh có số oxi hóa là +4.

Hãy giải thích vì sao.

a) Trong hợp chất cộng hóa trị với những nguyên tố có độ âm điện nhỏ hơn, các nguyên tố trong nhóm oxi có số oxi hóa là -2?

b) Trong hợp chất cộng hóa trị với những nguyên tố có độ âm điện lớn hơn, các nguyên tố trong nhóm oxi (S, Se, Te) có số oxi hóa là +4 và cực đại là +6?

Phương pháp giải

- Trong hợp chất:

+ Oxi có số oxi hoá -2 (trừ hợp chất với flo, hợp chất peoxit): do độ âm điện lớn chỉ kém flo và chỉ có 2e độc thân.

+ Các nguyên tố S, Se, Te có thể có các số oxi hoá là -2, +4, +6 (do độ âm điện nhỏ, có thể có 2, 4, 6 e độc thân).

Hướng dẫn giải

Câu a: Trong hợp chất cộng hóa trị của các nguyên tố nhóm oxi với những nguyên tố có độ âm điện nhỏ hơn, cặp electron chung lệch về phía các nguyên tố có độ âm điện lớn hơn, theo quy ước sẽ là nguyên tử mang một phần điện tích âm vì vậy có số oxi hóa âm. (-2).

Câu b: Trong hợp chất cộng hóa trị của các nguyên tố S, Se, Te với những nguyên tố có độ âm điện lớn hơn, cặp electron chung lệch về phía nguyên tố có độ âm điện lớn hơn vì vậy S, Se, Te có số oxi hóa dương. Vì S, Se, Te có phân lớp d, ở trạng thái kích thích S, Se, Te có thể có 4 hoặc 6 electron độc thân tham gia liên kết nên S, Se, Te có số oxi hóa +4, +6.

Có những cấu hình electron sau đây:

a) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴

b) 1s²2s²2p⁶3s²3p³3d¹

c) 1s²2s²2p⁶3s¹3p³3d²

Hãy cho biết:

- Cấu hình electron viết ở trên là của nguyên tử nguyên tố nào?

- Cấu hình electron nào ở trạng thái cơ bản? cấu hình electron nào ở trạng thái kích thích?

Phương pháp giải

- Dựa vào cấu hình electron → Z → Xác định tên nguyên tố

Hướng dẫn giải

- Từ cấu hình electron suy ra tổng số electron ở cả 3 cấu hình a, b, c đều bằng 16. Vậy Z bằng 16, nguyên tố là S.

- Cấu hình electron a) ở trạng thái cơ bản, cấu hình electron b, c ở trạng thái kích thích.