Soạn bài: Phương pháp thuyết minh Ngữ văn 10 siêu ngắn

- Đoạn (1): Phương pháp liệt kê giải thích. Tác dụng: Bảo đảm tính chuẩn xác và thuyết phục người nghe

- Đoạn (2): Phương pháp định nghĩa, phân tích giải thích. Tác dụng: Cung cấp những thông tin bất ngờ thú vị về bút danh của thi sĩ Ba-sô

- Đoạn (3): Phương pháp nêu số liệu, so sánh. Tác dụng: Gây ấn tượng mạnh, tăng sức hấp dẫn và độ chính xác cho thông tin

- Đoạn (4): Phương pháp phân loại, giải thích. Tác dụng: Cung cấp thông tin thú vị về loại hình nghệ thuật dân gian

a. So sánh phương pháp thuyết minh bằng định nghĩa và phương pháp thuyết minh bằng chú thích

- Giống nhau: Chung mô hình cấu trúc “A là B”

- Khác nhau: Sử dụng phương pháp thuyết minh bằng định nghĩa sẽ đặt đối tượng thuyết minh vào một loại lớn hơn, rộng hơn và có ý nghĩa bao quát hơn. Sử dụng phương pháp thuyết minh bằng chú thích sẽ nêu ra một tên gọi khác hoặc một cách nhận biết khác, chưa phản ảnh đầy đủ bản chất đối tượng

b. Thuyết minh bằng cách giảng giải nguyên nhân và kết quả

• Mục đích 1 và mục đích 2 đều là mục đích chính của đoạn văn nhưng mục đích 2 phù hợp hơn

• Các ý trong đoạn văn có quan hệ nhân quả

Chúng ta cần căn cứ vào mục đích thuyết minh để lựa chọn phương pháp thuyết minh.

Việc vận dụng phương pháp thuyết minh nhằm: đạt được mục đích thuyết minh, làm nổi bật bản chất và đặc trưng của đối tượng, làm cho người đọc/nghe dễ tiếp nhận và cảm thấy hứng thú.

Nhận xét về các phương pháp thuyết minh được sử dụng trong đoạn văn trên

• Chú thích: Hoa lan là “loài hoa vương giả.. là “nữ hoàng của các loài hoa”

• Phân tích, giải thích: Họ Lan thường được chia thành hai nhóm...

• Nêu số liệu: Chỉ riêng mười loài hoa của cgi lan Hài Vệ nữ đã...

Trong đoạn văn thuyết minh này tác giả đã phối hợp nhiều phương pháp thuyết minh: Chú thích, phân loại, liệt kê, nêu ví dụ

Vì vậy mà bài văn thuyết minh có  tính chính xác khách quan sinh động và hấp dẫn

a. Mở bài

• Giới thiệu chung về đất nước Việt Nam

• Đưa ra vai trò cần thiết của nghề trồng lúa nước

b. Thân bài

• Nguồn gốc

• Đặc điểm

• Số lượng, phân loại

• Cách trồng và chăm sóc

• Công dụng chính

c. Kết bài

Tóm lại nội dung và suy nghĩ của em về nghề trồng lúa nước