Giải bài tập SBT Lịch Sử 7 Bài 18: Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV

Hãy khoanh tròn chữ in hoa trước ý trả lời đúng

Câu 1: Nhà Minh đưa quân sang xâm lược nước ta đầu thế kỉ XV

A. vì nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần.

B. vì quý tộc nhà Trần cầu cứu nhà Minh.

C. nhằm lật đổ triều Hồ để khôi phục triều Trần.

D. nhằm thôn tính nước ta, lập làm quận huyện của nhà Minh.

Câu 2: Khi quân Minh xâm lược, tình hình nước ta gặp phải khó khăn như thế nào?

A. Nhiều quý tộc, quan lại cũ của nhà Trần chống lại nhà Hồ, đi theo quân Minh, nhân dân không ủng hộ nhà Hồ.

B. Chính quyền nhà Hồ suy yếu.

C. Nội bộ nhà Hồ mâu thuẫn.

D. Nhà Hồ đang phải đối phó với nhiều cuộc nổi dậy của nông dân.

Phương pháp: Xem lại mục 1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ

Câu 3: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh của nhà Hồ kéo dài trong thời gian

A. 8 tháng.

B. 6 tháng.

C. 1 năm. 

D. 2 năm.

Câu 4: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh do nhà Hồ lãnh đạo bị thất bại vì

A. quân Minh quá mạnh với tướng tài giỏi, vũ khí tối tân.

B. lực lượng quân đội nhà Hồ quá ít và yếu kém.

C. vũ khí của quân đội nhà Hồ quá thô sơ.

D. đường lối kháng chiến của nhà Hồ sai lầm, không dựa vào nhân dân để đánh giặc...

Phương pháp giải

Từ các kiến thức đã học và nội dung chính được trình bày ở mục 1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ trang 82 SGK Lịch sử 7 để phân tích và đưa ra lựa chọn chính xác nhất.

Ví dụ: Khi quân Minh xâm lược, tình hình nước ta gặp phải khó khăn nhiều quý tộc, quan lại cũ của nhà Trần chống lại nhà Hồ, đi theo quân Minh, nhân dân không ủng hộ nhà Hồ.

Hướng dẫn giải

1.D               2.A

3.A               4.D

Hãy điền mốc thời gian vào dấu ...dưới đây cho phù hợp với sự kiện lịch sử nước ta đầu thế kỉ XV.

1.... Hai mươi vạn quân Minh tràn vào xâm lược nước ta. 

2.....Quân Minh chiếm được Đông Đô (Thăng Long). 

3.....Vua tôi nhà Hồ bị quân Minh bắt. 

4.... Cuộc khởi nghĩa chống đô hộ Minh do Trần Ngỗi lãnh đạo bùng phát. 

5.... Cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng bùng nổ.

6....Chiến thắng Bô Cô của nghĩa quân Trần Ngỗi.

7. ...Cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng thất bại.

Phương pháp giải

Xem lại mục 1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ, mục 3. Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần được trình bày ở trang 82, 83 SGK Lịch sử 7 để phân tích, lựa chọn mốc thời gian phù hợp với sự kiện lịch sử.

Ví dụ: Tháng 11 - 1406: Hai mươi vạn quân Minh tràn vào xâm lược nước ta.

Ngày 22 - 1 - 1407: Quân Minh chiếm được Đông Đô (Thăng Long).

Hướng dẫn giải

1. Tháng 11 - 1406: Hai mươi vạn quân Minh tràn vào xâm lược nước ta.

2. Ngày 22 - 1 - 1407: Quân Minh chiếm được Đông Đô (Thăng Long).

3. Tháng 6 năm 1407: Vua tôi nhà Hồ bị quân Minh bắt.

4. Tháng 12 - 1408: Cuộc khởi nghĩa chống đô hộ Minh do Trần Ngỗi lãnh đạo bùng phát.

5. Năm 1409: Cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng bùng nổ

6. Đầu năm 1408: Chiến thắng Bô Cô của nghĩa quân Trần Ngỗi.

7. Năm 1413: Cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng thất bại.

Hãy nối các ô cột I với ô cột II cho phù hợp về nội dung lịch sử

Cột I:

1. Quân nhà Hồ bị đánh bại ở thành Đa Bang 

2. Quân Minh đánh chiếm Tây Đô 

3 Trương Phụ 

4. Trần Ngỗi 

5. Trần Quý Khoáng 

6. Hồ Quý Ly 

Cột II:

a) chia quân làm 2 cánh tràn vào nước ta

b) tự xưng Giản Định Hoàng đế

c) lấy hiệu Trùng Quang

d) chạy vào Hà Tĩnh và bị bắt

e) Tháng 4-1407

g) Ngày 22-1-1407

Phương pháp giải

Dựa vào các kiến thức đã học, kết hợp với nội dung mục 1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ, mục 3. Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần trang 82, 83 SGK Lịch sử 7 để phân tích và trả lời.

Ví dụ: Ngày 22-1-1407: quân nhà Hồ bị đánh bại ở thành Đa Bang 

Hướng dẫn giải

1 – g           2 – e            3 – a

4 – b           5 – c            6 – d.

Hãy điền tên các địa phương có các cuộc khởi nghĩa chống quân xâm lược Minh của nhân dân ta và quý tộc nhà Trần

1. Khởi nghĩa Phạm Ngọc

2. Khởi nghĩa Lê Ngã

3. Khởi nghĩa Phạm Chấn

4. Khởi nghĩa Phạm Tất Đại

5. Khởi nghĩa Trần Nguyên Thôi

6. Khởi nghĩa Trần Nguyên Khang

7. Khởi nghĩa Trần Ngỗi

8. Khởi nghĩa Trần Quý Khoáng

Phương pháp giải

Từ các kiến thức được trình bày về những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần trang 83 SGK Lịch sử 7 để phân tích và trả lời

Ví dụ: Khởi nghĩa Phạm Ngọc diễn ra ở Hải Phòng

Khởi nghĩa Lê Ngã diễn ra ở Quảng Ninh

Hướng dẫn giải

1. Khởi nghĩa Phạm Ngọc: Hải Phòng

2. Khởi nghĩa Lê Ngã: Quảng Ninh

3. Khởi nghĩa Phạm Chấn: Đông Triều 

4. Khởi nghĩa Phạm Tất Đại: Bắc Giang

5. Khởi nghĩa Trần Nguyên Thôi: Phú Thọ 

6. Khởi nghĩa Trần Nguyên Khang: Thái Nguyên 

7. Khởi nghĩa Trần Ngỗi: Bô Cô (Nam Định) 

8. Khởi nghĩa Trần Quý Khoáng: Thanh Hóa, Hóa Châu 

Hãy trình bày tóm tắt diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh do nhà Hồ lãnh đạo.

Phương pháp giải

Xem lại mục 1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ SGK Lịch sử 7 trang 82 để phân tích và đưa ra câu trả lời.

- Tháng 11 - 1406, quân Minh tiến hành xâm lược nước ta.

- Hồ Quý Ly rút về thành Đa Bang

- Ngày 22-1-1407, quân Minh đánh chiếm Đông Đô.

- Tháng 4 - 1407, Hồ Quý Ly chạy vào Hà Tĩnh.

- Tháng 6 - 1407 Hồ Quý Ly bị bắt.

Hướng dẫn giải

Diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Minh do nhà Hồ lãnh đạo:

- Tháng 11 - 1406, quân Minh tiến vào biên giới nước ta. Quân Minh lần lượt đánh bại nhà Hồ ở 1 số địa điểm thuộc Lạng Sơn.

- Hồ Quý Ly phải lui về đóng ở bờ nam sông Nhị, lấy thành Đa Bang, làm trung tâm phòng ngư.

- Ngày 22-1-1407, sau ki đánh bại quân nhà Hồ ở Đa Bang, quân Minh đánh chiếm Đông Đô (Thăng Long).

- Quân nhà Hồ phải lui về cố thủ ở thành Tây Đô (Thanh Hóa). Tháng 4 - 1407, quân Minh tấn công vào Tây Đô, Hồ Quý Ly chạy vào Hà Tĩnh và bị bắt vào cuối tháng 6 - 1407.

Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Minh đối với nhân dân ta?

Phương pháp giải

Xem lại mục 2. Chính sách cai trị của nhà Minh trang 83 SGK Lịch sử 7 để phân tích, nhận xét.

- Chính sách thống trị vô cùng tàn bạo, thâm độc.

- Phá hủy các công trình văn hóa, thiêu hủy sách...

- Thực hiện chính sách đồng hóa.

Hướng dẫn giải

- Sau khi xâm lược nước ta thành công, nhà Minh đã thi hành chính sách thống trị vô cùng tàn bạo, thâm độc.

- Những chính sách được tiến hành trên tất cả các mặt: kinh tế, chính trị và đặc biệt là văn hóa. Với mục đích muốn đưa nước ta quay lại thời nguyên thủy, chúng phá hủy các công trình văn hóa tiêu biểu mà các triều đại Lý - Trần đã dày công xây dựng, thiêu hủy sách quý của ta và mang về Trung Quốc nhiều sách có giá trị. Chúng buộc nhân dân ta phải bỏ những phong tục tập quán lâu đời của người Việt, thi hành chính sách bóc lột, đánh thuế tàn bạo, thực hiện chính sách đồng hóa,…

- Tội ác và chính sách thâm độc có được Nguyễn Trãi viết trong Bình Ngô đại cáo như sau:

“Độc ác thay, trúc Nam Sơn không ghi hết tội

Dơ bẩn thay nước Đông Hải không rửa hết mùi”

Trình bày tóm tắt diễn biến phong trào khởi nghĩa chống quân Minh quý tộc nhà Trần lãnh đạo. Tại sao các cuộc khởi nghĩa Trần Ngỗi, Trần Quý Khoáng bị thất bại?

Phương pháp giải

Dựa vào nội dung chính được trình bày ở mục 3 trang 82 về những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần SGK Lịch sử 7 để phân tích, trình bày.

- Cuộc khởi nghĩa Trần Ngỗi

+ Tháng 10-1407, Trần Ngỗi lên ngôi, tự xưng là Giản Định Hoàng Đế

+ Đầu năm 1408, Trần Ngỗi kéo quân vào Nghệ An.

+ Tháng 12- 1408, đánh tan quân Minh ở Bến Cô Bô.

- Cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng:

+ Trần Quý Khoáng phát động khởi nghĩa.

+ Giữa năm 1411, Quân Minh tấn công Thanh Hóa.

+ Tháng 8 - 1411, khởi nghĩa thất bại

- Nguyên nhân thất bại: thiếu đường lối đúng đắn, nội bộ mất đoàn kết

Hướng dẫn giải

* Tóm tắt diễn biến:

- Cuộc khởi nghĩa Trần Ngỗi:

+ Tháng 10-1407, một người yêu nước là Triệu Cơ đưa con của vua Trần là Trần Ngỗi lên làm vua Ở Yên Mô (Ninh Bình), Trần Ngỗi tự xưng là Giản Định Hoàng Đế

+ Đầu năm 1408, Trần Ngỗi kéo quân vào Nghệ An, được Đặng Tất ở Hóa Châu (Huế) và Nguyễn Cảnh Chân - Trước làm quan ở Thăng Hoa (Quảng Nam) hưởng ứng. Tháng 12- 1408, nghĩa quân đánh tan 4 vạn quân Minh ở Bến Cô Bô (Nam Định). Từ đó, thanh thế nghĩa quân vang dậy, nhiều người từ nơi khác kéo về theo nghĩa quân

+ Sau chiến thắng Cô Bô, Trần Ngỗi nghe lời gièm pha đã giết chết hai tướng Nguyễn Cảnh Chân và Đặng Tất, cuộc khởi nghĩa thất bại.

- Cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng:

+ Sau khi Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân bị Trần Ngỗi giết chết, con trai của ông là Đặng Dung và Nguyễn Cảnh Dị cùng nhiều nghĩa quân bỏ vào Nghệ An đưa Trần Quý Khoáng lên ngôi vua, lấy hiệu là Trùng Quang đế và phát động khởi nghĩa. Cuộc khởi nghĩa phát triển nhanh chóng ở các vùng từ Thanh Hóa đến Hóa Châu.

+ Giữa năm 1411, Quân Minh được tăng viện binh, mở cuộc tấn công vào Thanh Hóa, nghĩa quân rút vào Thuận Hóa.

+ Tháng 8 - 1411, Quân Minh đánh vào Thuận Hóa, nghĩa quân tan rã dần, Trần Quý Khoáng, Đặng Dung, Nguyễn Cảnh Dị lần lượt bị bắt. Cuộc khởi nghĩa thất bại

* Nguyên nhân thất bại: thiếu đường lối đúng đắn, nội bộ mất đoàn kết

Nhận xét của em về phong trào khởi nghĩa chống quân Minh của nhân dân ta đầu thế kỉ XV trước khởi nghĩa Lam Sơn.

Phương pháp giải

Xem lại mục 3. Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần trang 83 SGK Lịch sử 7 để phân tích, kết hợp với những hiểu biết của em để rút ra nhận xét.

Hướng dẫn giải

Phong trào khởi nghĩa chống quân Minh của nhân dân ta đầu thế kỉ XV trước khởi nghĩa Lam Sơn sôi nổi, khá rầm rộ.