Giải bài tập SBT Vật lý 7 Bài 19: Dòng điện - Nguồn điện

Điền các từ hay cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau:

a) Dòng điện là dòng ...

b) Hai cực của mỗi pin hay acquy là các cực ... của nguồn điện đó

c) Dòng điện có thể chạy lâu dài trong dây điện nối liền các thiết bị điện với...

Phương pháp giải

Dựa vào kiến thức về dòng điện và nguồn điện để trả lời:

- Định nghĩa dòng điện

- Hai cực của mỗi pin hay acquy

- Đặc điểm của dòng điện

Hướng dẫn giải

a) Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng

b) Hai cực của mỗi pin hay acquy là các cực dương và cực âm của nguồn điện đó.

c) Dòng điện có thể chạy lâu dài trong dây điện nối liền các thiết bị điện với hai cực của nguồn điện.

Đang có dòng điện chạy trong vật nào dưới đây?

A. Một mảnh nilông đã được cọ xát.

B. Chiếc pin tròn được đặt tách riêng trên bàn

C. Đồng hồ dùng pin đang chạy

D. Đường dây điện trong gia đình khi không sử dụng bất cứ một thiết bị điện nào

Phương pháp giải

Cần nắm được điều kiện để có dòng điện chạy qua, dùng phương pháp loại trừ để chọn đáp án đúng

Hướng dẫn giải

Vì đáp án A mảnh nilong mới chỉ nhiễm điện, đáp án B chiếc pin tròn đặt tách riêng trên bàn nên không có dòng điện đang chạy, đáp án D do không sử dụng bất cứ một thiết bị nào nên cũng không có dòng điện đang chạy.

Vậy chỉ có đáp án C là đúng.

Chọn C

Hãy ghi sự tương tự vào chỗ trống trong các câu sau đây: Hình 19.1a mô tả một mạch điện và hình 19. 1b mô tả một mạch nước.

 a. Hãy ghi sự tương tự vào chỗ trống trong các câu sau đây:

- Nguồn điện tương tự như ...

- Ống nước dẫn tương tự như ...

- Công tắc điện tương tự như ...

- Bánh xe nước tương tự như ...

- Dòng điện tương tự như ...

- Dòng nước là do nước dịch chuyển còn dòng điện là do ...

b. Hãy ghi sự khác nhau vào chỗ trống trong các câu sau:

Ống nước bị hở hay bị thủng thì nước chảy ra ngoài, còn mạch điện bị hở thì ...

Phương pháp giải

- Từ kiến thức về dòng điện và nguồn điện để chỉ ra sự tương tự của nguồn điện, ống nước dẫn, công tắc điện, bánh xe nước, dòng điện, dòng nước

- Ống nước bị hở hay bị thủng thì nước chảy ra ngoài, còn mạch điện bị hở thì không có dòng điện

Hướng dẫn giải

a. Sự tương tự:

- Nguồn điện tương tự như máy bơm nước.

- Ống nước dẫn tương tự như dây dẫn điện.

- Công tắc điện tương tự như van nước.

- Bánh xe nước tương tự như quạt điện.

- Dòng điện tương tự như dòng nước.

- Dòng nước là do nước dịch chuyển còn dòng điện là do các điện tích dịch chuyển.

b. Sự khác nhau:

Ống nước bị hở hay bị thủng thì nước chảy ra ngoài, còn mạch điện bị hở thì không có dòng điện (không có dòng các điện tích dịch chuyển có hướng).

Dòng điện là gì?

A. Là dòng chất lỏng dịch chuyển có hướng.

B. Là dòng các nguyên tử dịch chuyển có hướng

C. Là dòng các hạt nhân trong các chất dịch chuyển có hướng

D. Là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng.

Phương pháp giải

Dựa vào định nghĩa về dòng điện để trả lời: Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng

Hướng dẫn giải

Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng

Chọn D

Trong vật nào dưới đây đang có dòng điện chạy qua?

A. Một thanh thủy tinh đã được cọ xát bằng mảnh lụa

B. Một chiếc đèn pin mà bóng đèn của nó bị đứt dây tóc

C. Một chiếc bút thử điện đặt trong quầy bán đồ điện

D. Một chiếc điện thoại di động đang được đùng để nghe và nói

Phương pháp giải

Để xác định vật đang có dòng điện chạy qua cần ghi nhớ kiến thức về dòng điện: các thiết bị điện hoạt động khi có dòng điện từ nguồn điện chạy qua.

Hướng dẫn giải

Chọn D

Vật đang có dòng điện chạy qua là một chiếc điện thoại di động đang được dùng để nghe và nói vì có dòng điện từ nguồn điện chạy qua thì điện thoại mới có thể hoạt động. 

Loại hạt nào dưới đây khi chuyển động có hướng thì không thành dòng điện?

A. Các hạt mang điện tích dương

B. Các hạt nhân của nguyên tử

C. Các nguyên tử

D. Các hạt mang điện tích âm

Phương pháp giải

Để chọn đáp án cần nắm được: Nguyên tử trung hòa về điện nên chuyển động có hướng của nguyên tử không tạo ra dòng điện.

Hướng dẫn giải

Dòng điện là dòng các điện tích dịch chuyển có hướng

Nguyên tử trung hòa về điện nên chuyển động có hướng của nguyên tử không tạo ra dòng điện.

Chọn C

Không có dòng điện chạy qua vật nào dưới đây?

A. Quạt điện đang quay liên tục

B. Bóng đèn điện đang phát

C. Thước nhựa đang bị nhiễm điện

D. Rađiô đang nói

Phương pháp giải

Để chọn đáp án đúng cần ghi nhớ: các vật đều có dòng điện đang chạy qua thì các thiết bị này mới hoạt động được

Hướng dẫn giải

Vì các vật như quạt điện, bóng đèn, radio đều đang hoạt động nên có dòng điện đang chạy qua thì các thiết bị này mới hoạt động được. Còn thước nhựa đang bị nhiễm điện thì không có dòng điện chạy qua.

Chọn C

Trong vật nào dưới đây không có dòng điện chạy qua?

A. Máy ảnh dùng pin lúc đang chụp ảnh

B. Máy tính lúc màn hình đang sáng

C. Nồi cơm điện lúc đang nấu cơm

D. Đồng hồ chạy pin lúc kim của nó đang đứng yên

Phương pháp giải

Dựa vào điều kiện xuất hiện dòng điện: Đèn điện sáng, quạt điện khi quay và các thiết bị điện khác hoạt động khi có dòng điện chạy qua. Dùng phương pháp loại trừ để chọn đáp án

Hướng dẫn giải

Vì các thiết bị máy ảnh, máy tính, nồi cơm có nguồn điện chạy qua nên nó mới có thể hoạt động được. Còn đồng hồ chạy pin lúc kim của nó đang đứng yên thì không có dòng điện chạy qua.

Chọn D

Dụng cụ nào dưới đây không phải là nguồn điện?

A. Pin                                                   

B. Bóng đèn điện đang sáng

C. Đinamô lắp ở xe đạp                         

D. Acquy

Phương pháp giải

Dựa vào định nghĩa nguồn điện để chọn đáp án đúng: Nguồn điện là thiết bị cung cấp dòng điện lâu dài cho các dụng cụ dùng điện có thể hoạt động.

Hướng dẫn giải

Vì nguồn điện có khả năng cung cấp dòng điện để các dụng cụ điện hoạt động nên bóng đèn đang sáng không phải là nguồn điện mà là thiết bị điện.

Chọn B

Muốn có dòng điện chạy qua một bóng đèn pin thì phải làm theo cách được vẽ trong hình nào dưới đây?

Phương pháp giải

Cần nắm được điều kiện để xuất hiện dòng điện: Dòng điện chạy trong mạch điện kín bao gồm các thiết bị điện được nối liền với hai cực của nguồn điện bằng dây điện

Hướng dẫn giải

Vì mỗi nguồn điện đều có hai cực nên muốn có dòng điện chạy qua bóng đèn pin thì phải mắc hai dây dẫn của bóng đèn với hai cực của nguồn điện.

Chọn C

Tại sao có thể thắp sáng bóng đèn được lắp ở nhiều xe đạp mà chỉ dùng có một dây điện nối giữa đinamô và bóng đèn?

A. Vì đinamô là một nguồn điện loại đặc biệt nên chỉ cần dùng một dây điện.

B. Vì bóng đèn lắp cho xe đạp là loại đặc biệt nên chỉ cần dùng một dây điện.

C. Vì còn có một dây điện ngầm bên trong khung xe đạp nối giữa đinamô và bóng đèn.

D. Vì chính khung xe đạp có tác dụng như một dây điện nữa nối giữa đinamô và bóng đèn.

Phương pháp giải

Dựa vào đặc điểm cấu tạo đinamô xe đạp để giải thích: khung xe đạp có tác dụng như một dây điện nối giữa đinamô và bóng đèn

Hướng dẫn giải

Có thể thắp sáng bóng đèn được lắp ở nhiều xe đạp mà chỉ dùng có một dây điện nối giữa đinamô và bóng đèn vì chính khung xe đạp có tác dụng như một dây điện nối giữa đinamô và bóng đèn

Chọn D

Để thắp sáng một bóng đèn pin thì cần những đồ vật hay dụng cụ nào? Phải làm gì với những đồ vật hay dụng cụ này thì bóng đèn pin mới sáng?

Phương pháp giải

- Cần nắm được điều kiện để thắp sáng bóng đèn pin: 1 nguồn điện, dây nối để tạo thành mạch kín

- Để bóng đèn pin sáng được thì trong mạch điện phải xuất hiện dòng điện

Hướng dẫn giải

Để thắp sáng 1 bóng đèn pin cần có: 1 cục pin 1,5V, dây điện nối các bộ phận lại tạo thành mạch kín thì trong mạch xuất hiện dòng điện.

Hãy kể tên ba thiết bị hay dụng cụ điện có sử dụng nguồn điện là acquy.

Phương pháp giải

Liên hệ thực tế cuộc sống và kiến thức về acquy để kể tên thiết bị, dụng cụ điện sử dụng nguồn điện là acquy.

Hướng dẫn giải

Dụng cụ điện sử dụng nguồn điện là acquy: xe máy, xe ô tô, đèn thắp sáng.