Soạn bài Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh Ngữ văn 8 đầy đủ

- Bài viết cung cấp cho người đọc:

+ Lịch sử hình thành của hồ Hoàn Kiếm (ban đầu là một nhánh sông Hồng).

+ Hồ với nhiều tên gọi khác nhau trải qua chiều dài lịch sử.

+ Lịch sử và kiến trúc của đền Ngọc Sơn.

+ Bên cạnh đó là những danh lam thắng cảnh như Đài Nghiên, Tháp Rùa, Tháp Bút.

- Muốn viết bài về danh lam thắng cảnh cần:

+ Sự quan sát và trải nghiệm thực tiễn.

+ Tìm hiểu kiến thức thông qua sách vở, lịch sử, tích truyện dân gian, truyền thống văn hóa của vùng đất được thuyết minh.

→ Kết hợp hai nguồn kiến thức trên để bài viết sinh động, chân thực, có chiều sâu.

- Muốn có kiến thức về danh lam thắng cảnh:

+ Biết cách sưu tầm, tìm kiếm và đọc những tư liệu có nói về danh lam thắng cảnh mà bản thân sắp thuyết minh.

+ Đến trực tiếp tham quan, tìm hiểu, nghe hướng dẫn viên thuyết minh, tự quan sát, ghi chép tỉ mỉ.

+ Khảo sát, tìm hiểu thông tin từ những người sống lâu năm ở gần danh lam thắng cảnh đó.

- Bố cục của bài viết về Hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn không bố cục thành ba phần thông thường mà:

+ Cần có sự liên hệ đa dạng và phong phú với các danh lam thắng cảnh khác cho bài văn thuyết minh thêm sinh động và phong phú.

+ Phần giới thiệu đền Ngọc Sơn trình bày không theo trình tự nhất định: Tháp Rùa → đền → các công trình địa danh bên ngoài khác.

- Phương pháp thuyết minh ở đây: phân tích, liệt kê.

Có thể lập lại bố cục của bài thuyết minh về Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn như sau:

- Mở bài: Mở đầu bằng cách nêu đặc điểm khái quát và sơ lược về danh lam thắng cảnh của hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn.

- Thân bài:

+ Đoạn 1: Giới thiệu hồ Hoàn Kiếm.

+ Đoạn 2: Giới thiệu đền Ngọc Sơn.

- Kết bài: Nói chung về khu vực Bờ Hồ.

Muốn giới thiệu theo trình tự tham quan hồ Hoàn Kiếm và đền Ngọc Sơn từ xa đến gần, từ ngoài vào trong thì nên sắp xếp thứ tự giới thiệu như sau:

- Khi tiến hành thuyết minh về danh lam thắng cảnh điều đầu tiên cần phải có sự giới thiệu khái quát về danh lam thắng cảnh đó (Đinh Tiên Hoàng, Hàng Khay, Lê Thái Tổ. Các công trình ven bờ hồ có thể kể Plaza Tràng Tiền, Bưu điện, Uỷ ban Nhân dân thành phố, đền Bà Kiệu, tượng đài quyết tử cho tổ quốc quyết sinh, Nhà hát múa rối, Nhà hàng Thuỷ tạ…).

- Giới thiệu các công trình kiến trúc xưa: Đài Nghiên, tháp Bút, Tháp Rùa, đền Ngọc Sơn…

Khi viết lại bố cục bài này, chọn các chi tiết tiêu biểu làm nổi bật giá trị lịch sử văn hóa của di tích, thắng cảnh:

- Chi tiết về lịch sử hình thành Hồ:

+ Là một đoạn cũ của dòng sông Hồng, hồ có đến vài nghìn tuổi.

+ Trước đó có tên là hồ Lục Thủy.

+ Thế kỉ XV có tên Hoàn Kiếm, gắn với sự tích trả gươm thần.

+ Cuối cùng gọi tên hồ là Thủy Quân.

- Chi tiết về lịch sử hình thành đền Ngọc Sơn:

+ Từng là Điếu Đài - nơi vua tới câu cá.

+ Thời chúa Trịnh Giang lập cung Khánh Thụy ở đảo Ngọc làm nơi hóng gió.

+ Đền có ba nếp.

- Chi tiết về lịch sử hình thành Tháp Rùa:

+ Từ thờ Phật chuyển thành nơi thờ thánh Văn Xương và Đức Thánh Trần.

+ Nguyễn Siêu sửa sang lại và tạc lên thân tháp chữ Tả Thanh Thiên.

- Cảnh hiện nay: Bờ Hồ là nơi dạo chơi, hội họp, lễ Tết hằng năm.

- Từng có một nhà thơ ngoại quốc nói về hồ Gươm ở Hà Nội bằng một câu thơ “Chiếc lẵng hoa xinh đẹp giữa lòng Hà Nội”. Đối với câu thơ này chúng ta có thể ứng dụng vào bài văn thuyết minh một danh lam thắng cảnh trong phần mở bài, giới thiệu chung và hồ Gươm và đền Ngọc Sơn hay ở phần thân bài, ngay đầu đoạn 1 khi giới thiệu về hồ Gươm. Nhưng lại cũng có thể dùng để kết đoạn 1, trước khi chuyển sang đoạn 2, giới thiệu về đền Ngọc Sơn.