Soạn bài Câu cảm thán Ngữ văn 8 đầy đủ

Liệt kê những câu cảm thán có trong những ngữ liệu sau:

a. Hỡi ơi lão Hạc! Thì ra đến lúc cùng lão cũng có thể làm liều như ai hết… Một người như thế ấy!… Một người đã khóc vì trót lừa một con chó!… Một người nhịn ăn để tiền lại làm ma, bởi không muốn liên luỵ đến hàng xóm, láng giềng… Con người đáng kính ấy bây giờ cũng theo gót Binh Tư để có ăn ư? Cuộc đời quả thật cứ mỗi ngày một thêm đáng buồn…

(Nam Cao, Lão Hạc)

- Câu cảm thán là: "Hỡi ơi lão Hạc!".

- Dấu hiệu nhận biết chính là các từ ngữ cảm thán kèm theo: "Hỡi ơi!".

b.

Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối

Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?

Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn

Ta lặng ngắm giang san ta đổi mới?

Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,

Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng?

Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng

Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt,

Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?

- Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?

(Thế Lữ, Nhớ rừng)

- Câu cảm thán là: "Than ôi!".

- Dấu hiệu nhận biết chính là các từ ngữ cảm thán kèm theo: "Than ôi!".

a. Than ôi! Sức người khó lòng địch nổi với sức trời! Thế đê không sao cự lại được với thế nước! Lo thay! Nguy thay! Khúc đê này hỏng mất.

(Phạm Duy Tốn, Sống chết mặc bay)

-> Câu cảm thán là: "Than ôi!; Lo thay!; Nguy thay!".

b. Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!

(Thế Lữ, Nhớ rừng)

-> Câu cảm thán là: "Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!".

c. Chao ôi, có biết đâu rằng: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân mà trả nợ cho những cử chỉ ngu dại của mình thôi. Tôi đã phải trải cảnh như thế. Thoát nạn rồi, mà còn ân hận quá, ân hận mãi.

(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)

-> Câu cảm thán là: "Chao ôi, có biết đâu rằng: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đem thân mà trả nợ cho những cử chỉ ngu dại của mình thôi".

a.

Ai làm cho bể kia đầy

Cho ao kia cạn cho gầy cò con?

(Ca dao)

-> Đây là lời than thở của người nông dân dưới chế độ cũ.

b.

Xanh kia thăm thẳm từng trên

Vì ai gây dựng cho nên nỗi này?

(Chinh phụ ngâm khúc)

-> Lời than của người chinh phụ trước cảnh chiến tranh phong kiến chia cắt hạnh phúc của gia đình mình.

c.

Tôi có chờ đâu, có đợi đâu;

Đem chi xuân đến gợi thêm sầu.

(Chế Lan Viên, Xuân)

-> Đây là tâm trạng bế tắc của người thi sĩ trước cuộc sống (khi đất nước còn chịu cảnh nô lệ lầm than).

d. Anh mà chết là chỉ tại cái tội ngông cuồng dại dột của tôi. Tôi biết làm thế nào bây giờ?

(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)

-> Sự ân hận của Dế Mèn sau khi trót gây ra cái chết của Dế Choắt.

Đặt hai câu cảm thán để bộc lộ cảm xúc:

a. Trước tình cảm của một người thân dành cho mình.

-> Ôi! Những tình cảm ấy làm em rất cảm động và biết ơn anh.

b. Khi nhìn thấy mặt trời mọc.

-> Ơ! Nhìn kìa, mặt trời đẹp làm sao!

Đặc điểm hình thức và chức năng của câu nghi vấn, câu cảm thán và câu cầu khiến: