Sinh học 6 Bài 19: Đặc điểm bên ngoài của lá

a. Phiến lá

• Phiến lá có nhiều hình dạng, bản dẹt... thu nhận ánh sáng.
• Ví dụ: 

1-Lá trúc đào 2-Lá rau muống 3-Lá rau ngót 4-Lá địa lan 

5- Lá kinh giới 6-Lá lốt 7-Lá xương sông 8-Lá rau má 9-Lá sen

b. Gân lá

• Gân hình mạng: Lá gai, lá dâu tằm…
• Gân song song: Lá rẻ quạt, lá địa lan…
• Gân hình cung: Lá địa liền,…

A- Gân hình mạng (lá gai); B- Gân song song (lá rẻ quạt); C-Gân hình cong (Lá địa liền)

c. Lá đơn và lá kép

Lá đơn (Lá mồng tơi) - Lá kép (Lá hoa hồng)

• Lá đơn: có cuống nằm ngay dưới chồi nách, mỗi cuống đều mang một phiến, cả cuống và phiến rụng cùng lúc. VD: rau muống, lá sen, lá lốt,…

• Lá kép: Có cuống chính phân nhánh thành nhiều cuống con, mỗi cuống con mang một phiến (gọi là chét), chồi nách chỉ có ở phía trên phiến chính, không có ở cuống con, thường thì lá chét rụng trước, cuống chính rụng sau. VD: lá hoa hồng, lá rau ngót, lá bưởi…

1.2. Các kiểu xếp lá trên thân và cành

• Mọc cách: Cây lá dâu, cây mồng tơi…
• Mọc đối: Lá cây dừa cạn…
• Mọc vòng: Lá cây dây huỳnh…

1- Mọc cách (Cây lá dâu); 2- Mọc đối (lá cây dừa cạn); 3- Mọc vòng (Lá cây dây huỳnh)

Câu 1: Cách bố trí lá ở mấu thân có lợi gì cho việc nhận ánh sáng của lá trên cây?

Hướng dẫn giải

Lá trên các mấu thân xếp sole nhau giúp lá nhận được nhiều ánh sáng.

Câu 2: Những đặc điểm chứng tỏ lá rất đa dạng?

Hướng dẫn giải

- Phiến lá có nhiều hình dạng và kích thước rất khác nhau.

- Có nhiều kiểu gân lá (3 kiểu chính)

- Có 2 loại lá chính: Lá đơn và lá kép.

Câu 1: Hãy tìm ba loại lá có kiểu gân khác nhau?

Câu 2: Có mấy kiểu xếp lá trên thân cành? Là những kiểu nào?

Câu 1: Gân lá hình cung là một trong những đặc điểm nổi bật của loài thực vật nào dưới đây ?

A. Cao lương

B. Rẻ quạt

C. Gai

D. Địa liền

Câu 2: Cây nào dưới đây có lá kép lông chim ?

A. Ngũ gia bì

B. Chùm ngây

C. Xương sông

D. Rau muống biển

Câu 3: Thân biến dạng của cây nào dưới đây khác với thân biến dạng của những cây còn lại ?

A. Cỏ tranh

B. Khoai tây

C. Sen

D. Nghệ

Câu 4: Cây nào dưới đây có lá mọc đối ?

A. Ổi

B. Mồng tơi

C. Dâu tằm

D. Dây huỳnh

Câu 5: Trong các loại cây dưới đây, cây nào có kích thước lá lớn nhất ?

A. Sen

B. Nong tằm

C. Bàng

D. Vàng tâm

Sau khi học xong bài này các em cần:

• Nêu được đặc điểm bên ngoài của lá và cách xếp lá trên cây phù hợp với chức năng thu nhận ánh sáng, cần thiết cho việc chế tạo chất hữu cơ
• Phân biệt được 3 kiểu gân lá, phân biệt được lá đơn, lá kép.