Sinh học 6 Bài 47: Thực vật bảo vệ đất và nguồn nước

Thực vật không những có vai trò điều hoà khí hậu mà còn góp phần to lớn vào quá trình bảo vệ đất và nguồn nước. Nhờ đâu mà thực vật có thể thực hiện được vai trò này, mời các em cùng tham khảo nội dung bài giảng dưới đây!

Sinh học 6 Bài 47: Thực vật bảo vệ đất và nguồn nước

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn

- Thực vật đặc biệt là thực vật rừng nhờ có hệ rễ và tán lá nên có khả năng giữ đất, chống xói mòn.

  • Trên đất trống, đồi trọc khi có mưa lớn thì đất trôi theo dòng nước xuống gây hiện tượng xói mòn. Tại vì không có cây rừng chắn nên nước xối thẳng xuống đất.
  • Bờ sông, bờ biển nếu không có cây ở ven bờ thì xảy ra hiện tượng xói lở ven bờ.
  • Đặc điểm: Rễ cây có khả năng giữ đất, tán lá có khả năng cản sức nước khiến cho thực vật có khả năng giữ đất, chống xói mòn.

Một số hình ảnh về hiện tượng xói mòn

1.2. Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán

Cây xanh hạn chế ngập lụt, hạn hán

  • Ở những nơi không có rừng, sau khi mưa lớn, đất bị xói mòn theo nước mưa trôi xuống làm lấp lòng sông, suối; nước không thoát kịp tràn lên các vùng thấp gây ngập lụt
  • Mặt khác ở nơi đó không giữ được nước gây ra hạn hán.

1.3. Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm

  • Có rừng giúp tránh được nạn hạn hán, lũ lụt mà còn bảo vệ được nguồn nước ngầm.
  • Mưa ⇒ Thấm xuống đất ⇒ Dòng chảy ngầm

2. Bài tập minh họa

Câu 1: Điều gì sẽ xảy ra đối với đất ở trên đồi trọc(H.47.1B) khi có mưa? Tại sao?

Hướng dẫn giải

Khi có mưa đồi trọc đất sẽ bị xói mòn. Do không có cây nên nước sẽ cuốn theo đất trôi theo dòng nước, nếu có cây, tán lá sẽ cản nước, rễ cây giữ đất hạn chế hiện tượng xói mòn xảy ra.

Câu 2: Sau khi có mưa lớn đất ở đồi trọc(H47.1B) bị xói mòn,hãy cho biết điều gì sẽ xảy ra sau đó?

Hướng dẫn giải

Đất trôi xuống làm nguy hiểm đến con người, nước không được giữ lại có thẻ gây lũ lụt ở những vùng trũng, còn ở nơi cao thì lại gây ra hạn hán.

3. Luyện tập

3.1. Bài tập tự luận

Câu 1: Tại sao ở vùng bờ biển người ta phải trồng rừng ở phía ngoài đê? 

Câu 2: Thực vật có vai trò gì đối với nguồn nước? Vai trò của rừng trong việc hạn chế lũ lụt, hạn hán như thế nào? 

3.2. Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Bộ phận nào của thực vật đóng vai trò quan trọng nhất trong việc giữ nước?

A. Rễ

B. Hoa

C. Lá

D. Thân

Câu 2: Loại cây nào dưới đây thường được trồng ven bờ biển để chắn gió và bão cát?

A. Xà cừ

B. Xương rồng

C. Phi lao

D. Lim

Câu 3: Thực vật giúp hạn chế xói mòn thông qua cơ chế nào?

A. Tán cây giúp cản dòng nước mưa dội trực tiếp vào bề mặt đất

B. Cành và thân cây giúp nước mưa nương theo để chảy xuống lớp thảm mục, ngấm từ từ vào lòng đất và hoà cùng mạch nước ngầm

C. Rễ cây giúp giữ đất không bị rửa trôi trước sức chảy của dòng nước

D. Tất cả các phương án đưa ra

Câu 4: Thực vật có vai trò nào dưới đây?

A. Tất cả các phương án đưa ra

B. Điều hoà khí hậu

C. Hạn chế ngập lụt, hạn hán

D. Giữ đất, chống xói mòn

4. Kết luận

Sau khi học xong bài này các em cần:

  • Giải thích được nguyên nhân của những hiện tượng xảy ra trong tự nhiên (xói mòn, hạn hán, lũ lụt,..) thấy được vai trò của thực vật trong việc giữ đất bảo vệ nguồn nước.
  • Rèn kĩ năng quan sát, phân tích từ thực tế các hiện tượng về tự nhiên, môi trường.
Ngày:07/08/2020 Chia sẻ bởi:Phuong

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM