Soạn bài Miêu tả trong văn bản tự sự Ngữ văn 9 đầy đủ

Nội dung bài soạn dưới đây sẽ giúp các em hiểu được vai trò của miêu tả trong một văn bản tự sự. Từ đó, các em có thể vận dụng hiểu biết về văn bản tự sự để đọc hiểu văn bản, phát hiện và phân tích được tác dụng của miêu tả trong văn bản tự sự. Kết hợp kể chuyện với miêu tả khi làm một bài văn tự sự. Chúc các em học tốt!

Soạn bài Miêu tả trong văn bản tự sự Ngữ văn 9 đầy đủ

1. Soạn câu 1 trang 91 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

"Vua Quang Trung lại truyền lấy sáu chục tấm ván, cứ ghép liền ba tấm làm một bức, bên ngoài lấy rơm dấp nước phủ kín, tất cả là hai mươi bức. Đoạn kén hạng lính khoẻ mạnh, cứ mười người khênh một bức, lưng giắt dao ngắn, hai mươi người khác đều cầm binh khí theo sau, dàn thành trận chữ “nhất", vua  Quang Trung cười voi đi đốc thúc, mờ súng ngày mồng 5 tiến sút đồn Ngục Hồi Quân Thanh nổ súng hắn ra, chẳng trúng người nào cả. Nhân có gió bắc, quân Thanh bèn dùng ống phun khói lửa ra, khói toa mù trời, cách gang tấc không thấy gì, hòng làm cho quân Nam rối loạn. Không ngờ trong chốc lát trời bỗng trà gió nam, thành ra quân Thanh lại tự lùm hại mình.
Vua Quang Trung liền gấp rút sai đội khiêng ván vừa che vừa xông thắng lên trước. Khi gươm giáo của hai bên dã chạm nhau thì quãng ván xuống đất, ai nấy cầm dao ngắn chém bừa, những người cầm binh khí theo sau cũng nhất tề xông tới mà đánh.
Quân Thanh chống không nổi, bỏ chạy tán loạn, giày xéo lên nhau mà chết. Tên Thái thú Điền Châu là sầm Nghi Đống tự thắt cố chết. Quân Tây Sơn thừa thế chém giết lung tung, thây nằm đầy đồng, máu chảy thành suối, quân Thanh đại bại".

(Trích Hoàng Lê nhất thống chí - Ngô gia văn phái)

a. Đoạn trích kể về trận đánh nào? Trong trận đánh đó, nhân vật vua Quang Trung làm gì, xuất hiện như thế nào?

b. Chỉ ra các chi tiết miêu tả trong đoạn trích. Các chi tiết miêu tả ấy nhằm thể hiộn những đối tượng nào?

c. Nếu chỉ kể sự việc diễn ra như thế thì nhân vật vua Quang Trung có nổi bật không? Trận đánh có sinh động không? Tại sao? So sánh các sự việc chính mà bạn đó đã nêu với cách miêu tả trong đoạn trích để có thể rút ra nhận xét: Yếu tố miêu tả có vai trò như thế nào đối với văn bản tự sự?

Gợi ý trả lời:

a. Đoạn trích kể lại chuyện vua Quang Trung đánh đồn Ngọc Hồi. Trong trận đánh đó, vua Quang Trung là người chỉ huy trực tiếp.

b. Đoạn trích kể ba sự việc chính:
- Vua Quang Trung cho ghép ván lại, cứ mười người khiêng một bức, rồi tiến sát đền đồn Ngọc Hồi.
- Quân Thanh bắn ra không trúng người nào, sau đó phun khói lửa.
- Quân của vua Quang Trung khiêng ván nhất tề xông lên mà đánh.
- Quân Thanh chống đỡ không nổi, tướng nhà Thanh là Sầm Nghi Đống thắt cổ chết. Quân Thanh đại bại.
- Các chi tiết miêu tả trên nhằm làm rõ hơn hình ảnh quân Tây Sơn và quân Thanh trong trận chiến đầy cam go. Kết quả là quân Thanh đại bại.

c. Nếu chỉ kể lại sự việc diễn ra như trong sách đã dẫn thì câu chuyện không sinh động, không làm nổi bật hình tượng của vua Quang Trung, vì chỉ đơn giản kể lại các sự kiện. So với đoạn trích thì trận đánh được tái hiện lại một cách sinh động nhờ những yếu tố miêu tả. Rõ ràng, yếu tố miêu tả có vai trò rất quan trọng trong văn bản tự sự. Nếu không có nó, văn bản chỉ gồm các sự việc trần trụi, khô khan ghép lại vơi nhau.

2. Soạn câu 2 trang 92 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

- Trong đoạn trích Chị em Thúy Kiều có câu tả cảnh: "Êm đềm trướng rủ màn che".

=> Tác giả sử dụng hình ảnh tự nhiên để ước lệ và khắc họa vẻ đẹp của hai nhân vật chính Thúy Vân, Thúy Kiều. Đây là đặc điểm nghệ thuật của văn học trung đại.

- Với đoạn trích Cảnh ngày xuân:

+ Các hình ảnh tả cảnh: Con én đưa thoi; Cỏ non xanh tận chân trời; Cảnh lê trắng điểm, Ngổn ngang gò đống kéo lên, dịp cầu nho nhỏ, phong cảnh có bề thanh thanh…

+ Tả người: Nô nức yến anh, dập dìu tài tử giai nhân, ngựa xe như nước, áo quần như nêm; chị em thơ thẩn dan tay ra về.

=> Nguyễn Du sử dụng yếu tố miêu tả trong việc khắc họa vẻ đẹp của hai chị em Thúy Kiều, vẻ đẹp phúc hậu của Thúy Vân, vẻ đẹp mặn mà của Thúy Kiều.

3. Soạn câu 3 trang 92 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

- Chị em Thúy Kiều đi chơi trong tiết thanh minh tháng ba. Bức tranh thiên nhiên tinh khôi, giàu sức sống với gam màu xanh của cỏ tới tận chân trời, điểm xuyết vào nền xanh đó là hình ảnh của những bông hoa lê trắng ngần. Chị em Thúy Kiều hòa mình vào dòng người đi hội nhộn nhịp, nô nức. Đến chiều, khi mặt trời xế đằng tây, chị em Thúy Kiều cùng nhau ra về, họ đi dọc theo con suối nhỏ chạy quanh co, đi qua dòng suối có chiếc cầu nhỏ bắc ngang. Cảnh vật dường như nhuốm màu tâm trạng bâng khuâng, tiếc nuối của con người khi tan hội.

4. Soạn câu 4 trang 92 SGK Ngữ văn 9 đầy đủ

- Gợi ý:

+ Giới thiệu chung về vẻ đẹp hai chị em.

+ Vẻ đẹp của Thúy Vân

+ Vẻ đẹp của Thúy Kiều

- Lưu ý: Dùng lời văn của mình để minh tả, có thể sử dụng thêm các biện pháp nghệ thuật khác để bài văn sinh động, hấp dẫn hơn.

- Bài tham khảo:

Trong gia đình nhà họ Vương có hai cô con gái đến tuổi cập kê, cô nào cũng xinh đẹp bội phần. Thúy Vân là em gái, có vẻ đẹp thật phúc hậu: Khuôn mặt đầy đặn như vầng trăng đêm rằm, lông mày nở nang cân đối như đôi râu ngài, lời nói đoan trang, nụ cười đẹp như hoa như ngọc, mái tóc đầy mượt như mây, nước da trắng ngần như tuyết. Vẻ đẹp của nàng sánh với những gì đẹp đẽ nhất trong thiên nhiên, đến trăng - hoa - tuyết - ngọc cũng phải thua, phải nhường. So với em gái, Thúy Kiều có vẻ đẹp mặn mà hơn và tài sắc vẹn toàn. Đôi mắt Thúy Kiều so sánh với làn nước mùa thu trong sáng, long lanh; vẻ đẹp của đôi lông mày như nét núi yểu điệu mùa xuân; và nhấn mạnh đó là một vẻ đẹp khiến những loài cây hoa đẹp của phải tị nạnh, hờn ghen, một vẻ đẹp khiến nghiêng nước nghiêng thành. Về tài năng, Kiều đều thông thạo. Đó quả là người con gái tuyệt sắc giai nhân và có tài năng thiên bẩm đáng trân trọng.

Ngày:31/08/2020 Chia sẻ bởi:Denni

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM