Soạn bài Về luân lí xã hội ở nước ta Ngữ văn 11 siêu ngắn

+ Phần 1: Đặt vấn đề: ở VN chưa có luân lí xã hội

+ Phần 2: Giải quyết vấn đề: Trình bày thực trạng, phân tích nguyên nhân...: So sánh luân lí xã hội Châu Âu (Pháp) với nước ta, phân tích nguyên nhân nước ta chưa có LLXH

+ Phần 3: Kết thúc vấn đề: Giải pháp của Phan Châu Trinh để Việt Nam có luân lí xã hội

⇒ Chủ đề tư tưởng: Bàn về luân lí xã hội ở Việt Nam

- Để tránh sự hiểu lầm của người nghe về khái niệm luân lí xã hội, Phan Châu Trinh đã Vận dụng thao tác lập luận so sánh, bác bỏ bàn luận một cách trực diện, thẳng thắn: Việc đầu tiên là tác giả đặt vấn đề: “xã hội luân lí thật trong nước ta tuyệt nhiên không ai biết đến, so với quốc gia luân lí thì còn dốt nát hơn nhiều”. Thứ hai là phủ định xã hội luân lí thật trong nước ta tuyệt nhiên không ai biết đến. Thứ ba là so sánh với quốc gia luân lí thì còn dốt nát hơn nhiều.” Thứ tư là phủ định “Một tiếng bè bạn không thể thay cho xã hội luân lí được, cho nên không cần cắt nghĩa làm gì”

Trong phần 2, ở hai đoạn đầu, tác giả đã so sánh “bên Âu Châu”, “bên Pháp” với “bên ta” về những điều sau:

- Bên ta:

+ Người bên ta không hiểu, chưa hiểu, điềm nhiên như ngủ, chẳng biết gì (thờ ơ, tê liệt)

- Bên Âu châu, bên Pháp

+ Rất thịnh hành và phát triển

- Nguyên nhân tình trạng dân không biết đoàn thể, không trọng công ích:

+ Bọn học trò mắc ham quyền tước, ham bả vinh hoa mà sinh ra nịnh hót, chỉ biết vua mà không biết dân, chỉ muốn giữ địa vị, coi việc dân ngu như một điều kiện tốt để củng cố quyền lực và lòng tham.

+ Dân ta "phải ai tai nấy, ai chết mặc ai!", sợ sệt, ù lì, trơ tráo. Người này đối với kẻ kia đều theo sức mạnh, thấy quyền thế chạy theo dựa dẫm.

⇒ Tác giả đả kích mạnh mẽ xã hội và bọn quan lại phong kiến xấu xa thông qua giọng điệu và từ ngữ : gọi là Bọn ăn cướp có giấy phép….

Cách kết hợp hai yếu tố biểu cảm và nghị luận:

+ Yếu tố nghị luận được sử dụng trong bài nổi bật là: Cách lập luận chặt chẽ, nêu dẫn chứng cụ thể, xác thực. Giọng văn mạnh mẽ, hùng hồn⇒ giàu sức thuyết phục.

+ Yếu tố biểu cảm: Tác giả sử dụng nhiều câu cảm thán, từ ngữ biểu cảm, lời văn nhẹ nhàng từ tốn.

- Hoàn cảnh sáng tác: 19-11-1925 tại Hội Thanh niên ở Sài Gòn (trong một bài diễn thuyết)

- Tâm trạng tác giả: Thương xót nhân dân, căm ghét bọn quan lại và mong muốn cải tạo đất nước

- Qua đoạn trích, có thể cảm nhận Phan Châu Trinh là người có tấm lòng lo cho dân cho nước và tầm nhìn xa trông rộng

- Chủ trương của Phan Châu Trinh còn có ý nghĩa thời sự vì thông qua đoạn trích:

+ Giúp chúng ta nhận thức được tầm quan trọng của đoàn thể, tinh thần đoàn kết, ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với đất nước.

+ Là động lực thôi thúc chúng ta không ngừng đấu tranh cho công bằng, bình đẳng- đấu tranh cho tinh thần dân chủ… ⇒ Ý nghĩa quan trọng giúp chúng ta đưa đất nước sánh vai với năm châu.