Soạn bài Thao tác lập luận bác bỏ Ngữ văn 11 đầy đủ

- Đoạn trích a:

+ Nguyễn Du là con bệnh thần kinh.

+ Bác bỏ bằng cách phối hợp nhiều loại câu, nhất là câu hỏi tu từ và cách so sánh trí tưởng tượng của Nguyễn Du và trí tưởng các thi sĩ khác.

+ Cách diễn đạt: Có thể kết hợp các câu trần thuật, các loại câu sao cho phù hợp để đoạn văn mang tình thuyết phục cao

- Đoạn trích b:

+ Nguyễn An Ninh bác bỏ ý kiến sai trái: Tiếng nước mình nghèo nàn.

+ Bác bỏ bằng cách khẳng định ý kiến không có cơ sở mà bằng so sánh hai nền văn học Việt Trung để nêu câu hỏi tu từ:

“Phải quy lỗi cho sự nghèo nàn của ngôn ngữ hay sự bất tài của con người”.

- Đoạn trích c:

+ Nội dung bác bỏ: Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi

+ Cách thức bác bỏ:

• So sánh tác hại của rượu và thuốc lá

• Phân tích tác hại do người hút gây ra cho bản thân và cho cộng đồng

+ Cách diễn đạt: phối hợp câu khẳng định và câu cảm thán: “Tội nghiệp thay những cái thai còn nằm trong bụng mẹ”; Hút thuốc thì những người gần anh cũng hít phải luồng khói độc”

- Nêu tác hại của vấn đề sai trái.

- Chỉ ra nguyên nhân dẫn đến vấn đề sai trái đó.

- Phân tích những khía cạnh sai lệch, thiếu chính xác của vấn đề.

a. 

- Để bác bỏ điều luận cứ sai lệch, Nguyễn Dữ đã đưa ra lí lẽ (Kẻ sĩ chỉ lo không cứng cỏi được, còn gãy hay không là việc của trời. Sao lại đoán trước là sẽ gãy mà chịu đổi cứng ra mềm?) và dẫn chứng (là hành động đốt cháy đền tà, chống lại yêu ma của Tử Văn) để khẳng định chân lí rằng "kẻ sĩ, không nên kiêng sợ sự cứng cỏi".

- Giọng văn dứt khoát, và thuyết phục.

b.

- Trong đoạn văn trích từ bài Mấy ỷ nghĩ về thơ Nguyễn đình Thi đã bác bỏ một quan điểm sai lầm cho rằng thơ là những lời hay, ý đẹp

- Dùng dẫn chứng để bác bỏ với giọng văn nhẹ nhàng

- Khi bác bỏ cần lựa chọn mức độ bác bỏ và giọng văn phù hợp

- Mở bài:

+ Có nhiều quan niệm về tiêu chuẩn, cách thức chọn bạn.

+ Gần đây trong lớp xuất hiện một quan niệm sai về tình bạn:

“Không thể kết bạn với những học sinh học yếu”

- Thân bài:

+ Nêu chuẩn mực của tình bạn chân chính.

+ Nêu quan niệm sai “không thể kết bạn với những học sinh yếu“.

• Cần dụng những dẫn chứng và lí lẽ sau để bác bỏ vấn đề trên (quan niệm như vậy là ích kỉ, đố kị, phân biệt; hậu quả: không nâng đỡ bạn, trái lại còn đẩy bạn vào sự tự ti, mặc cảm, bế tắc; trong lớp sẽ có sự chia rẽ, ngăn cách, …)

• Nêu quan niệm đúng của mình (nên mở rộng tấm lòng, giúp đỡ, chia sẻ với bạn học yếu để bạn tiến bộ. Như vậy tập thể lớp mới đoàn kết).

- Kết bài: nêu cảm nghĩ về tình bạn.