Công nghệ 8 Bài 44: Đồ dùng loại điện cơ quạt điện, máy bơm nước

Các loại vật dụng như: bếp điện, bàn là điện … là những dụng cụ điện nhiệt không thể thiếu trong các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của chúng ta. Thế chúng có cấu tạo ra sao và nguyên lí làm việc như thế nào chúng ta cùng nghiên cứu qua Bài 44: Đồ dùng loại điện cơ quạt điện, máy bơm nước.

Công nghệ 8 Bài 44: Đồ dùng loại điện cơ quạt điện, máy bơm nước

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Động cơ điện 1 pha

a. Cấu tạo

- Gồm 2 bộ phận chính: Rôto và stato.

+ Stato (Phần đứng yên):

  • Gồm lõi thép và dây quấn.
  • Lõi thép làm bằng các lá thép kỹ thuật điện ghép lại với nhau tạo thành hình trụ rỗng bên trong có các cực hoặc rãnh để quấn dây.
  • Dây quấn làm bằng dây điện từ.

Cấu tạo stato của động cơ điện một pha

1. Dây quấn, 2. Lõi thép có cực để đặt dây quấn

+ Rôto (Phần quay): 

  • Lõi thép làm bằng lá thép kỹ thuật điện.
  • Dây cuốn: Gồm các thanh dẫn vòng ngắn mạch.
  • Cuốn xung quanh cực từ.
  • Gồm các thanh dẫn đặt trong các lõi thép.
  • Hai đầu thanh dẫn được nối tắt với nhau bằng vòng ngắn mạch.

Cấu tạo rôto của động cơ điện một pha.

1. Lõi thép, 2. Thanh dẫn lồng sóc, 3. Vòng ngắn mạch

b. Nguyên lý làm việc

- Khi đóng dòng điện sẽ có dòng điện chạy trong dây quấn stato và dòng điện cảm ứng trong dây quấn roto, tác dụng từ của dũng điện làm cho roto động cơ quay với tốc độ n.

- Điện năng đưa vào của dòng điện được biến đổi thành cơ năng.

Sơ đồ nguyên lí của động cơ điện một pha.

1. Dây quấn stato, 2. Thanh dẫn rôto

c. Các số liệu kỹ thuật

- Đối với động cơ một pha sử dụng điện áp định mức: 127V; 220V…

- Công suất định mức của động cơ điện một pha: Từ 20W- 300W

d. Sử dụng

- Cấu tạo đơn giản,sử dụng dễ dàng, ít hỏng.

- Trong sản xuất: máy tiện, máy khoan, máy nén, máy xay,…

- Điện áp đưa vào động cơ không đuợc lớn hơn điện áp định mức của động cơ và cũng không được quá thấp.

- Không để động cơ làm việc quá công suất.

- Cần kiểm tra và tra dầu, mỡ định kì.

- Đặt động cơ chắc chắn ở nơi sạch sẽ, ráo, thoáng , khô gió và ít bụi.

- Động cơ mới mua hay lâu ngày không sử dụng, trước khi dụng phải dùng bút thử điện kiểm tra điện rò ra vỏ.

1.2. Quạt điện 

a. Cấu tạo

- Gồm 2 bộ phận chính: Động cơ điện và cánh quạt

- Cánh quạt làm bằng nhựa hoặc kim loại được tạo dáng để tạo ra gió.

- Lưới bảo vệ, nút điều chỉnh tốc độ, hen giờ

Cấu tạo của quạt điện (quạt bàn)

1. Động cơ điện, 2. Trục động cơ, 3. Cánh quạt, 4. Công tắc quạt, 5. Vỏ quạt 

b. Nguyên lý làm việc: Khi đóng điện, động cơ điện quay, kéo cánh quạt quay theo tạo ra gió làm mát.

c. Sử dụng:

- Để quạt điện quay nhẹ nhành, không bị rung, bị lắc, không làm vướng cánh.

- Ngoài quạt bàn cón có một số loại quạt khác như: quạt treo tường, quạt cây,....

1.3. Máy bơm nước 

a. Cấu tạo

Máy bơm nước gồm 2 bộ phận chính: Động cơ điện và phần bơm

  • Động cơ điện: Tạo nguồn động lực cho máy
  • Các bộ phận chính của phần bơm: Rôto, buồng bơm, cửa hút, cửa xả nuớc. Có chức năng hút vào và đẩy nước đến ống thoát

b. Nguyên lí làm việc

Nguyên lí làm việc của máy bơm nước là: khi đóng điện, động cơ điện quay, cánh bơm lắp trên trục động cơ sẽ quay, hút nước vào buồm bơm và đồng thời đẩy nước đến ống thoát nước đưa đến nơi sử dụng.

Sơ đồ nguyên lí làm việc của máy bơm

1. Động cơ điện, 2. Trục, 3. Buồng bơm, 4. Cửa hút nước, 5. Cửa xả nước

c. Sử dụng

  • Chọn vị trí đặt máy bơm nước hợp lí để mồi nước thuận lợi.
  • Ống hút nước: Có lưới lọc, tránh gấp khúc nhiều.
  • Nối đất vỏ máy bơm nước: Đảm bảo an toàn.

2. Luyện tập

Câu 1: Điện năng của động cơ điện được biến đổi thành năng lượng gì? Cơ năng của động cơ điện được dùng để làm gì?

Gợi ý trả lời

- Điện năng của động cơ điện được biến đổi thành cơ năng

- Cơ năng của động cơ điện dùng để truyền động quay

Câu 2: Vai trò của động cơ điện là gì? Vai trò của cánh quạt và phần bơm là gì?

Gợi ý trả lời

- Vai trò của động cơ điện: tạo chuyển động quay

- Vai trò của cánh quạt: tạo ra gió khi quay

- Vai trò của phần bơm hút nước đẩy nước đến nơi sử dụng

3. Kết luận

Sau khi học xong bài này các em cần:

- Biết được nguyên lý làm việc của động cơ điện một pha dựa trên tác dụng từ của dòng điện và hiện tượng cảm ứng điện từ.

- Biết được ý nghĩa của các số liệu kỹ thuật.

- Cách sử dụng động cơ điện một pha đúng yêu cầu kỹ thuật.

- So sánh được những điểm giống và khác nhau của các loại đồ dùng loại điện cơ.

Ngày:17/09/2020 Chia sẻ bởi:Thanh Nhàn

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM