Giải bài tập SGK Hóa 11 Nâng cao Bài 53: Ancol - Cấu tạo, danh pháp, tính chất vật lí

Hãy điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong câu sau: Về hình thức thì bậc của ancol biến đổi .. (a) …, nhưng về thực chất thì người ta chỉ chia ancol thành … (b) … bậc.

A. từ I đến IV.

B. từ I đến III.

C. từ 0 đến III.

D. từ 0 đến IV.

E. 1.

G. 2.

H. 3.

K. 4.

Phương pháp giải

Bậc của ancol bằng bậc của nguyên tử cacbon liên kết với nhóm OH.

Hướng dẫn giải

Về hình thức thì bậc của ancol biến đổi từ bậc 0 đến bậc III, nhưng về thực chất thì người ta chỉ chia ancol thành 3 bậc.

Gọi tên thay thế, tên thông thường (nếu có) và cho biết bậc của các ancol sau:

a) CH₃CH₂CH₂CH₂OH

b) CH₃CH(OH)CH₂CH₃

c) (CH₃)₃COH

d) (CH₃)₂CHCH₂ CH₂ OH

e) CH₂=CH-CH₂ OH

g) C₆ H₅ CH₂ OH

Phương pháp giải

- Tên thông thường: Tên ancol = tên gốc hiđrocacbon no tương ứng + ic.

- Tên thay thế: Tên ancol = tên gốc hiđrocacbon no tương ứng + ol.

Hướng dẫn giải

Viết công thức cấu tạo của các ancol sau:

a) Ancol isobutylic

b) Ancol isoamylic

c) 2-metylhaxan-3-ol

d) Xiclohexanol

e) But -3-en-1-ol

g) 2-phenyletan-1-ol

Phương pháp giải

Dựa vào danh pháp để viết công thức cấu tạo của chất

Hướng dẫn giải

Công thức cấu tạo

Hai đồng phân A và B chỉ chứa C, H và O. đốt cháy hoàn toàn 1,38 g A thu được 1,344 lít khí CO₂ (đktc) và 1,62 gam nước. tỉ khối hơi so với hidro bằng 23. A tác dụng với natri giải phóng hidro còn B không phản ứng với natri. Hãy xác định công thức phân tử, nhóm chức và công thức cấu tạo của A và B.

Phương pháp giải

Đặt công thức tổng quát của A, B, là C_xH_yO_z (a mol)

M_A = M_B = ?

→ nA = ?

Phương trình:

\({C_x}{H_y}{O_z} + (x + \frac{y}{4} - \frac{z}{2}){O_2} \to xC{O_2} + \frac{y}{2}{H_2}O\)

→ x, y = ?

Từ M_A → n = ?

→ Công thức phân tử của A

Hướng dẫn giải

Đặt công thức tổng quát của A, B, là C_xH_yO_z (a mol)

M_A = M_B = 23.2 = 46

nA = 0,03 mol; nCO₂ = 0,06 mol; nH₂O = 0,09 mol

\({C_x}{H_y}{O_z} + (x + \frac{y}{4} - \frac{z}{2}){O_2} \to xC{O_2} + \frac{y}{2}{H_2}O\)

Theo đề bài ta có: x = 0,06 : 0,03 = 2 và y = 2.(0,09:0,03) = 6

Với M_A = 46 ⇒ (12.2 + 1.6 + 16).n = 46 ⇒ n = 1

Công thức phân tử của A là: C₂H₆O.

Theo đề bài A là : CH₃-CH₂OH (ancol etylic),B là CH₃-O-CH₃ (đimetylete).

Hãy viết công thức cấu tạo và gọi tên các ancol đồng phân ứng với công thức phân tử C₅H₁₂O.

Phương pháp giải

- Tên thông thường: Tên ancol = tên gốc hiđrocacbon no tương ứng + ic.

- Tên thay thế: Tên ancol = tên gốc hiđrocacbon no tương ứng + ol.

Hướng dẫn giải

Trong các cặp chất sau đây chất nào có nhiệt độ sôi cao hơn, tan trong nước tốt hơn, vì sao?

a) CH₃OH và CH₃OCH₃

b) C₂H₅OH và C₂H₅OCH₃

c) C₂H₅F và C₂H₅OH

d) C₆H₅CH₂OH và C₆H₅OCH₃

Phương pháp giải

- Các ancol có nhiệt độ sôi cao hơn các hiđcacbon có cùng phân tử khối hoặc đồng phân ete của nó là do giữa các phân tử ancol có liên kết hiđro → Ảnh hưởng đến độ tan.

- C1 đến C3 tan vô hạn trong nước vì có liên kiết H với nước.

Hướng dẫn giải

Câu a: CH₃OH có nhiệt độ sôi hơn CH₃OCH₃ vì CH₃OH tạo được liên kết hidro liên phân tử.

CH₃OH tan trong nước tốt hơn CH₃OCH₃ vì CH₃OH tạo được liên kết hidro với nước giúp nó phân tán tốt trong nước, tức là tan được trong nước.

b) c) d) Tương tự câu a ta có

Nhiệt độ sôi: C₂H₅OH > C₂H₅F; C₆H₅CH₂OH > C₆H₅OCH₃

Độ tan: C₂H₅OH > C₂H₅F; C₆H₅CH₂OH > C₆H₅OCH₃