Toán 5 Chương 1 Bài: Ôn tập và bổ sung về giải toán

a) Ví dụ : Một người đi bộ trung bình mỗi giờ đi được 4km

Bảng dưới đây cho biết quãng đường đi được của người đi bọ trong 1 giờ, 2 giờ, 3 giờ:

Nhận xét: Khi thời gian gấp lên bao nhiêu lần thì quãng đường đi được cũng gấp lên bấy nhiêu lần

b) Bài toán: Một ô tô trong 2 giờ đi được 90km. Hỏi trong 4 giờ ô tô đó đi được bao nhiêu ki - lô 0 mét?

Tóm tắt:

2 giờ: 90km

4 giơ: ...km?

Cách 1: 

Bài giải:

Trong 1 giờ ô tô đi được là:

90 : 2 = 45 (km) (*)

Trong 4 giờ ô tô đi được là:

45 x 4 = 180 (km)

Đáp số: 180km

(*) Bước này là bước "rút về đơn vị"

Cách 2:

Bài giải

4 giờ gấp 2 giờ số lần là:

4 : 2 = 2 (lần) (**)

Trong 4 giờ ô tô đi được là:

90 x 2 = 180 (km)

Đáp số: 180km

(**) Bước này là bước "tìm tỉ số"

Chú ý: Khi làm bài, học sinh có thể giải bài toán bằng một trong hai cách

a) Ví dụ: Có 100kg gạo được chia đều vào các bao

Bảng dưới đây cho biết số bao gạo có được khi chia hết số gạo đó vào các bao, mỗi bao đựng 5kg, 10kg, 20kg:

Nhận xét: Khi số ki-lô-gam gạo ở mỗi bao gấp lên bao nhiêu lần thì số bao gạo có được lại giảm đi bấy nhiêu lần.

b) Bài toán: Muốn đắp xong nền nhà trong 2 ngày, cần có 12 người. Hỏi muốn đắp xong nền nhà đó trong 4 ngày thì cần bao nhiêu người? (Mức làm của mỗi người như nhau)

Tóm tắt:

2 ngày: 12 người

4 ngày: ... người?

Cách 1:

Bài giải

Muốn đắp xong nền nhà trong 1 ngày, cần số người là:

12 x 2 =24 (người) (*)

Muốn đắp xong nền nhà trong 4 ngày, cần số người là:

24 : 4 = 6 (người)

Đáp số: 6 người

(*) Bước này là bước "rút về đơn vị"

Cách 2: 

Bài giải

4 ngày gấp 2 ngày số lần là:

4 : 2 = 2 (lần) (**)

Muốn đắp xong nền nhà trong 4 ngày, cần số người là: 

12 : 2 = 6 (người)

Đáp số: 6 người

(**) Bước này là bước "tìm tỉ số"

Chú ý: Khi làm bài, học sinh có thể giải toán bằng một trong hai cách trên 

Câu 1: Mua 3 cái bút chì hết 24 000 đồng. Hỏi mua 5 cái bút chì loại đó hết bao nhiêu tiền?

Hướng dẫn giải

Tóm tắt:

3 bút chì : 24 000 đồng

5 bút chì: ... đồng?

Giải

Mua 1 cái bút chì hết số tiền là:

24 000 : 3 = 8000 (đồng)

Mua 5 cái bút chì hết số tiền là:

8000 × 5 = 40 000 (đồng)

Đáp số: 40 000 đồng.

Câu 2: Một trường tổ chức cho học sinh đi tham quan di tích lịch sử. Đợt thứ nhất cần có 4 xe ô tô để chở 140 học sinh. Hỏi đợt thứ hai muốn chở 175 học sinh đi tham quan thì cần dùng mấy xe ô tô như thế nào?

Hướng dẫn giải

Mỗi xe ô tô chở được số học sinh là:

140 : 4 = 35 (học sinh)

Số xe ô tô để chở học sinh đợt thứ hai là:

175 : 35 = 5 (xe ô tô)

Đáp số: 5 xe ô tô.

Qua bài học này, các em cần nắm được các nội dung sau:

• Biết một dạng quan hệ tỉ lệ: Đại lượng này gấp lên bao nhiêu lần thì đại lượng tương ứng cũng gấp lên bấy nhiêu lần.
• Rèn kĩ năng giả toán có liên quan đến quan hệ tỉ lệ bằng một trong 2 cách Rút về đơn vị hoặc Tìm tỉ số.
• Biết dạng quan hệ tỉ lệ :đại lượng này tăng lên bao nhiêu lần thì đại lượng kia giảm đi bấy nhiêu lần.Biết giải dạng toán này bằng cách rút về đơn vị hoặc tìm tỉ số.
• Rèn kĩ năng giả toán có lời văn.