Soạn bài Mùa xuân của tôi Ngữ văn 7 đầy đủ

Nhận xét hoàn cảnh và tâm trạng của tác giả:

- Bài văn cảnh sắc và không khí mùa xuân ở Hà Nội.

- Hoàn cảnh và tâm trạng của tác giả:

+ Tác giả viết bài này khi đang ở Sài Gòn trước 1975 trong sự kiểm soát của Mị ngụy, sống xa quê hương, xa Hà Nội.

+ Tâm trạng nhớ thương da diết của người con sống ở phương Nam nhớ về đất Bắc.

- Văn bản có thể chia làm 3 phần:

+ Đoạn 1: từ đầu… mê luyến mùa xuân: Tình cảm của con người với mùa xuân là một quy luật tất yếu, tự nhiên.

+ Đoạn 2: tiếp theo… liên hoan: Cảnh sắc và không khí mùa xuân ở đất trời và lòng người.

+ Đoạn 3: còn lại: Cảnh sắc riêng của trời đất mùa xuân từ sau ngày rằm tháng Giêng ở đất Bắc.

=> Các đoạn liên kết với nhau bằng mạch cảm xúc rất tự nhiên của tác giả.

a. Cảnh sắc mùa xuân Hà Nội:

- Mưa riu riu, gió lành lạnh, tiếng nhạn kêu, tiếng trống chào, câu hát huê tình.

- Sử dụng điệp từ, liệt kê, dấu chấm lửng -> nhấn mạnh các dấu hiệu điển hình của mùa xuân đất Bắc, gợi ra các vẻ đẹp khác của mùa xuân.

- Mùa xuân khơi gợi sinh lực cho muôn loài, trong đó có con người.

- Mùa xuân có sức mạnh khơi dậy và lưu  giữ các năng lực tinh thần cao quí của con người như đạo lí, gia đình, tổ tiên.

b. Sức sống của thiên nhiên, sức sống của con người khi mùa xuân đến:

- Dường như mùa xuân bao giờ cũng đẹp, mùa của sự khởi đầu trong năm, sự vật sinh sôi nảy nở. Một mùa xuân thật đẹp (mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến) được cảm nhận bằng một tâm hồn rất tinh tế và nhạy cảm của Vũ Bằng.

- Dường như tác giả đã hoà nhập lòng mình vào cảnh, để thấy được cái mưa riêu riêu, gió lành lạnh, cả tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, tiếng chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa và cả âm điệu trữ tình sâu lắng, ngọt ngào của câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng.

c. Nhận xét về ngôn ngữ giọng điệu:

- Ngôn ngữ thiên về gợi cảm, không nhằm mục đích tái hiện cụ thể chi tiết, hình ảnh mà thể hiện linh hồn, sức sống của cảnh xuân.

- Giọng điệu trữ tình da diết như nhân lân trong lòng người cái sức sống bất diệt của mùa xuân.

a. Nhận xét cảnh không khí mùa xuân:

- Không khí và cảnh sắc thiên nhiên sau ngày rằm tháng giêng. Tất cả đều thay đổi, chuyển biến từ bầu trời mặt đất, không khí cho đến sắc màu, từ cảnh sắc thiên nhiên cho đến sinh hoạt con người.

- Cảnh sắc thiên nhiên:

+ Đào: hơi phai nhưng nhụy hãy con phong.

+ Cỏ: không mướt xanh nhưng nức một mùi hương man mác.

+ Mưa xuân: thay thế cho mưa phùn.

+ Bầu trời: hiện lên những làn sáng hồng hồng.

- Không khí sinh hoạt:

+ Bữa cơm: đã trở về giản dị, thịt mỡ dưa hành đã hết.

+ Cánh màn điều: treo ở bàn thờ ông vải đã hạ huống.

+ Các trò vui: tạm kết thúc nhường chỗ cho cuộc sống thường nhật.

=> Không khí sinh hoạt đã trở về nhịp sống êm đềm thường nhật nhưng cảnh vật thiên nhiên dù có thay đổi chút ít nhưng vẫn rất đẹp, vẫn làm say đắm lòng người bởi cái mới mẻ của nó.

b. Ngòi bút tác giả:

- Đoạn văn này đã bộc lộ sự quan sát và cảm nhận tinh tế nhạy cảm của tác giả, một ngòi bút tài hoa đằm thắm sâu lắng.

- Tác giả là người am hiểu rất kĩ càng những phong tục tập quán của đời sống tâm hồn người Việt; đồng thời là người rất yêu thiên nhiên trân trọng sự sống, của thiên nhiên mới viết lên được những câu văn lung linh và truyền cảm đến như thế.

- Ngôn ngữ linh hoạt có hồn, luôn luôn vận động, so sánh chuẩn xác giàu màu sắc, liên tưởng phong phú khoáng đạt.

Cảm nhận về mùa xuân:

- Tác giả Vũ Bằng đã thể hiện mùa xuân bằng những hình ảnh vô cùng đặc sắc, giàu tính gợi hình và gợi tả, không khí và cảnh sắc mùa xuân đất Bắc trong những ngày đầu tháng giêng hiện lên thật đẹp - một vẻ đẹp riêng biệt, độc đáo khó quên. Đó là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có cầu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng...

- Mùa xuân luôn sống mãi trong lòng bạn đọc qua ngòi bút của nhà văn, nhà văn đã tái hiện một mùa xuân đặc sắc về hình ảnh lẫn âm thanh, xuân về đem đến bao sự đổi thay kỳ diệu, làm bừng lên bao sắc xuân, và nhất là trỗi dậy bao sức sống trong lòng người. Nó làm cho người ta muốn phát điên lên, muốn mở cửa đi ra ngoài, muốn có cái thú giang hồ đó đây mà thưởng ngoạn mùa xuân, cảm thấy không cần uống rượu mạnh cũng như lòng mình say sưa. Mùa xuân làm cho nhựa sống ở trong người căng lên như máu căng trong lộc của loài nai, như mầm non của cây cối, nằm im mãi không chịu được, phải chồi ra thành những cái lá nhỏ li ti. Đặc biệt, mùa xuân về làm cho người ta "sống" lại và "thèm khát yêu thương.

Sưu tầm và chép lại một số đoạn văn, câu thơ hay về mùa xuân:

(1) “Trong làn nắng ửng khói mơ tan

Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng

Sột soạt gió trêu tà áo biếc

Trên giàn thiên lí bóng xuân sang”.

(Hàn Mặc Tử)

(2) “Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời”.

(Thanh Hải)

(3) “Của ong bướm này đây tuần tháng mật

Này đây hoa của đồng nội xanh rì

Này đây lá của cành tơ lơ phất

Của yến oanh này đây khúc si tình”.

(Xuân Diệu)

Đoạn văn tham khảo:

Mỗi năm Tết đến, xuân về lòng tôi lại nao nao. Mùa xuân ở quê tôi cũng như bao mùa xuân ở quê khác. Có bầy trẻ em khoe áo mới, có nhiều quầy bán bánh kẹo mùa xuân chào hàng. Đặc biệt, những cây hoa mai đua nhau nở. Mùa xuân chính là mùa khởi đầu cho một năm mới. Người ta thường vui chơi vào mùa xuân, đó còn là mùa sum họp gia đình.