Soạn bài Lời tiễn dặn Ngữ văn 10 đầy đủ

- Tác giả đã diễn tả thật sâu sắc tâm trạng và hành động của chàng trai khi tiễn người yêu về nhà chồng. Hành động phải tiễn người yêu về với nhà chồng, lòng anh vô cùng đau xót. Thế nhưng trên đường đưa tiễn, anh gọi chị là “người đẹp anh yêu”, khẳng định tình yêu trong anh vẫn còn thắm thiết. Nhưng cũng có lúc, tình cảm của anh mâu thuẫn với hiện thực khách quan là chị đang “cất bước theo chồng” (thậm chí đã có con với chồng).

- Nếu cảm nhận một cách đầy đủ những câu thơ chúng ta sẽ thấy chàng trai lúc tiễn cô gái về nhà chồng đã có những cử chỉ, hành động dường như muốn níu kéo cho dài giây phút được ở thêm bên chị. Anh phải được dặn chị đôi câu thì mới “đành lòng” quay gót. Anh muốn ngồi lại bên chị, âu yếu Chị để “ủ lấy hương người” cho mai sau “khi chết”, lửa xác (của mình) vẫn đượm hơi người thương yêu. Anh nựng con chị mà như nựng chính con mình. Cách ứng xử ấy nói lên tình thương yêu vô bờ mà anh dành cho chị.

=> Chàng trai có một tình yêu vô cùng mãnh liệt với cô gái, khi tiễn đưa trở về anh sống trong tâm trạng dằn vặt, day dứt khổ đau. Phải chăng chính vì thế mà hai câu thơ cuối đoạn như là một sự phá phách. Nó khẳng định cái ý chí quyết tâm đoàn tụ của cả hai người.

- Tâm trạng và hành động của cô gái và chàng trai thể hiện một tình yêu da diết nhưng không thành.

- Chàng trai dùng dằng muốn níu kéo giây phút cuối hai người được ở bên nhau.

- Cô gái đưa ra những lý do chính đáng chờ đợi chàng trai:

+ Chân bước xa lòng càng nhớ.

+ Em từng ngắt lá ớt ngồi chờ/ Tới rừng lá ngón ngóng trông.

- Chàng trai bằng tình yêu dõi theo, cảm nhận từng bước chân ngập ngừng của cô gái.

=> Cô gái sống trong sự dằn vặt, đau khổ khi chia xa, ngăn cách, tất cả không thốt nên lời chỉ thông qua cảm nhận nơi chàng trai. Giữa hai người có sợi dây tình cảm bền chặt, tình nghĩa.

- Khi ở nhà chồng của cô gái chàng trai luôn thể hiện sự quan tâm, ánh nhìn yêu thương đối với cô gái.

- Nâng chị dậy, phủi áo, chải tóc khi chị bị chồng đánh ngã lăn miệng cối gạo, bên máng lợn vầy.

- Anh đi chặt tre làm ống thuốc cho chị “khỏi đau”.

=> Anh thể hiện sự xót xa, thương cảm đối với nỗi đau của người yêu. Từ đó, trỗi dậy ý chí đưa người yêu về đoàn tụ với mình.

- Đoạn trích sử dụng rất nhiều câu thơ trùng điệp từ như:

+ "Vừa đi vừa ngoảnh lại/ Vừa đi vừa ngoái trông".

+ "Chết ba năm hình còn treo đó/ Chết thành sông, vục nước uống mát lòng/ Chết thành hồn, chung một mái, song song".

+ "Yêu nhau, yêu trọn đời gỗ cứng/ Yêu nhau, yêu trọn kiếp đến già".

- Giá trị biểu cảm:

+ Nhấn mạnh sự thủy chung, son sắt trong tình yêu của đôi bạn trẻ.

+ Khẳng định ý chí và ước mơ đoàn tụ không gì lay chuyển nổi của chàng trai và cô gái.