Giải bài tập SGK Sinh học 8 Bài 18: Vận chuyển máu qua hệ mạch. Vệ sinh hệ tuần hoàn

Lực đẩy chủ yếu giúp máu tuần hoàn liên tục và theo một chiều trong hệ mạch đã được tạo ra từ đâu và như thế nào?

Phương pháp giải

Xem lại sự vận chuyển máu qua hệ mạch, lực đẩy chủ yếu giúp máu tuần hoàn liên tục và theo một chiều trong hệ mạch.

Hướng dẫn giải

Máu được vận chuyển qua hệ mạch nhờ một sức đẩy do tim tạo ra (tâm thất co). Sức đẩy này tạo nên một áp Lực trong mạch máu, gọi là huyết áp (huyết áp tối đa khi tâm thất co, huyết áp tối thiểu khi tâm thất dãn) và vận tốc máu trong mạch. Sức đẩy này (huyết áp) hao hụt dần suốt chiều dài hệ mạch do ma sát với thành mạch và giữa các phần tử máu còn vận tốc máu trong mạch giảm dần từ động mạch cho đến mao mạch (0.5 m/s ở động mạch => 0.001 m/s ở mao mạch), sau đó lại tăng dần trong tĩnh mạch.

Các vận động viên thể thao luyện tập lâu năm thường có chỉ số nhịp tim/ phút nhỏ hơn người bình thường. Chỉ số này là bao nhiêu và điều đó có ý nghĩa gì? Có thể giải thích điều này thế nào khi số nhịp tim/phút ít đi mà nhu cầu ôxi của cơ thể vẫn được đảm bảo?

Phương pháp giải

Người thường xuyện luyện tập thể thao có trái tim khỏe mạnh.

Hướng dẫn giải

Chỉ số nhịp tim/phút cùa các vận động viên thể thao luyện tập lâu năm:

Giải thích: Các vận dộng viên thể thao luyện tập lâu năm thường có chỉ số nhịp tim/phút nhỏ hơn người bình thường. Chỉ số này là 40 - 60 lần/phút lúc nghỉ ngơi, 180 - 240 lần/phút lúc hoạt động gắng sức. Điều này do các vận động viên thể thao thường xuyên, đều đặn luyện tập, có ý thức cố găng trong thời gian lâu dài đã nâng được hiệu suất làm việc của tim. Tim của họ đập chậm hơn, ít hơn mà vẫn cung cấp đủ nhu cầu ôxi cho cơ thể vì mỗi lần đập tim bơm được nhiều máu hơn.

Nếu các biện pháp bảo vệ cơ thể tránh các tác nhân có hại cho tim mạch?

Phương pháp giải

Liên hệ thực tế, cùng nội dung kiến thức đã học học sinh xác định các biện pháp bảo vệ hệ tim mạch

Hướng dẫn giải

Các biện pháp bảo vệ cơ thể tránh các tác nhân có hại cho tim mạch:

• Khắc phục và hạn chế các nguyên nhân làm tăng nhịp tim và huyết áp không mong muốn.
• Không sử dụng các chất kích thích có hại như thuốc lá, hêrôin, rượu...
• Tiêm phòng các bệnh có hại cho tim mạch: cúm, thương hàn, bạch hầu, thấp khớp.
• Cần kiểm tra sức khoẻ định kì hằng năm để phát hiện sớm các bệnh liên quan đến tim mạch để chữa trị kịp thời và có chế độ lao động và sinh hoạt phù hợp...
• Hạn chế ăn các thức ăn có hại cho tim mạch: mỡ động vật...

Nêu các biện pháp rèn luyện hệ tim mạch.

Phương pháp giải

Liên hệ thực tế, cùng nội dung kiến thức đã học học sinh xác định các biện pháp rèn luyện hệ tim mạch

Hướng dẫn giải

Các hình thức luyện tập thể dục, thể thao thường xuyên, vừa sức đều có ý nghĩa rèn luyện, làm tăng khả năng hoạt động của tim và hệ mạch. Những người luyện tập dưỡng sinh hay khí công còn có bài tập xoa bóp ngoài da, trực tiếp giúp cho toàn bộ hệ mạch (kể cả hệ bạch huyết) được lưu thông tốt.