Hoạt động Ngữ văn: Thi làm thơ năm chữ Ngữ văn 6

- Đọc lại những bài thơ năm chữ mà em đã học hoặc sưu tầm được theo sự hướng dẫn của thầy/ cô giáo.

- Chuẩn bị làm thơ (theo nhóm hoặc cá nhân) theo sự phân công của thầy/ cô giáo.

- Khi tiến hành làm thơ phải biết sưu tầm những bài thơ năm chữ hay để tham khảo.

- Làm thơ năm chữ một cách đúng mực, phù hợp với môi trường học đường.

Câu 1: Theo em, khi tiến hành làm thơ năm chữ thì cần lưu ý những gì?

Gợi ý trả lời:

- Đảm bảo đúng số chữ trong câu, mỗi câu phải có đủ năm chữ như đã quy định.

- Gieo vần bao gồm những vần sau: vần chân, vần lưng, vần liền, vần cách.

- Để bài thơ năm chữ thật sinh động và phong phú thì nên ngắt nhịp một cách linh hoạt, chẳng hạn như 2/3 hoặc 3/2.

- Số câu không có quy định, tùy thuộc vào cá nhân.

- Nên chuyển tải những cảm xúc một cách chân thực bằng cách dùng ngôn từ trong sáng, hài hòa, uyển chuyển,...

Câu 2: Em hãy sưu tầm những bài thơ năm chữ mà em cho là hay và sáng tạo nhất?

Gợi ý trả lời:

(1) Từ ngày con thơ bé

Đến bây giờ lớn khôn

Tiếng ru hời khe khẽ

Vẫn thấm đượm trong hồn

 

Qua những ngày nắng cháy

Chân mẹ đã khô cằn

Mùa lũ về nước chảy

Mẹ dãi dầu vai xương

 

Này dáng mẹ thon thon

Này bàn tay nhỏ nhắn

Ủa đâu rồi mẹ nhỉ?

(2) Đêm mưa căn gác nhỏ

Em một mình bơ vơ

Phương trời anh có biết

Em nát cả hồn thơ

 

Trong em trời mùa Hạ

Nhớ anh chợt sang thu

Heo may thêm lạnh buốt

Trăn trở sầu ưu tư

 

Em võ vàng thao thức

Anh mơ màng giấc say

Đêm nay trời trở gió

Ai ru mình đêm nay.

(Thao thức - Hoàng Mai)

(3) Hồi nhỏ sống với đồng

Với sông rồi với biển

Hồi chiến tranh ở rừng

Vầng trăng thành tri kỷ

 

Trần trụi với thiên nhiên

Hồn nhiên như cây cỏ

Ngỡ không bao giờ quên

Cái vầng trăng tình nghĩa

 

Từ hồi về thành phố

Quen ánh điện cửa gương

Vầng trăng đi qua ngõ

Như người dưng qua đường

 

Thình lình đèn điện tắt

Phòng buyn-đinh tối om

Vội bật tung cửa sổ

Đột ngột vầng trăng tròn

 

Ngửa mặt lên nhìn mặt

Có cái gì rưng rưng

Như là đồng là bể

Như là sông là rừng

 

Trăng cứ tròn vành vạnh

Kể chi người vô tình

Ánh trăng im phăng phắc

Đủ cho ta giật mình.

(Ánh trăng - Nguyễn Duy)

(4) Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng.

 

Mùa xuân người cầm súng

Lộc giắt đầy quanh lưng

Mùa xuân người ra đồng

Lộc trải dài nương mạ

Tất cả như hối hả

Tất cả như xôn xao

 

Ðất nước bốn nghìn năm

Vất vả và gian lao

Ðất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước.

 

Ta làm con chim hót

Ta làm một cành hoa

Ta nhập vào hoà ca

Một nốt trầm xao xuyến.

 

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc.

 

Mùa xuân ta xin hát

Câu Nam ai, Nam bình

Nước non ngàn dặm mình

Nước non ngàn dặm tình

Nhịp phách tiền đất Huế…

(Mùa xuân nho nhỏ - Thanh Hải)

(5) Em sẽ kể anh nghe

Chuyện con thuyền và biển:

 

“Từ ngày nào chẳng biết

Thuyền nghe lời biển khơi

Cánh hải âu, sóng biếc

Đưa thuyền đi muôn nơi

 

Lòng thuyền nhiều khát vọng

Và tình biển bao la

Thuyền đi hoài không mỏi

Biển vẫn xa… còn xa

 

Những đêm trăng hiền từ

Biển như cô gái nhỏ

Thầm thì gửi tâm tư

Quanh mạn thuyền sóng vỗ

 

Cũng có khi vô cớ

Biển ào ạt xô thuyền

(Vì tình yêu muôn thuở

Có bao giờ đứng yên?)

 

Chỉ có thuyền mới hiểu

Biển mênh mông nhường nào

Chỉ có biển mới biết

Thuyền đi đâu, về đâu

 

Những ngày không gặp nhau

Biển bạc đầu thương nhớ

Những ngày không gặp nhau

Lòng thuyền đau - rạn vỡ

 

Nếu từ giã thuyền rồi

Biển chỉ còn sóng gió

Nếu phải cách xa anh

Em chỉ còn bão tố.

(Thuyền và biển - Xuân Quỳnh)

Sau khi học xong bài này, các em cần nắm một số nội dung chính như sau:

- Bước đầu biết cách làm một bài thơ năm chữ.

- Trau dồi vốn từ cho bản thân.

- Có ý thức học tập bộ môn.